Apartman Yönetmeliği ve Kat Mülkiyeti Kanunu
Apartman
yönetimleri konusunda birçok soru ve sorun oluşmakta, bu yazıda en fazla merak
edilen sorulara cevap vereceğiz.
Aşağıda Kat Mülküyet Kanunu tüm maddelerini
bulabilirsiniz. Dilerseniz apartman yönetmeliğini pdf olarak indirebilirsiniz.
Öncelikle birçok soruyu hemen cevaplayacak genel bazı başlıkları açıklamak
istiyoruz.
Daire her ne kadar sizin olsada istediğiniz her değişikliği yapamazsınız.
Bina dış cepheleri, dairelerin kapı, cam ve çerçeveleri, balkonlar ortak
alandır. Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) 19. madde gereği karar almadan keyfi
değişiklikler yapamazsınız.
Örneğin daire kapınızı beğenmediğiniz için değiştirmek isterseniz. Apartman
yönetiminden karar almalısınız.
Bina yönetiminin olması zorunlu mu? Diğer kat malikleri yönetici seçilmesine
katılmıyorlarsa ne yapılmalı?
Ana gayrimenkulün sekiz veya daha fazla bağımsız bölümü varsa, yönetici
atanması zorunludur. Eğer diğer kat malikleri yönetici seçilmesine
katılmıyorlarsa, sulh hukuk mahemesine başvuruda bulunara yönetici atanmasını
istemelisiniz.
Ortak alanlara dair bir değişiklik yapmak için kat maliklerinin ne
kadarının oyunun alınması gerekir?
19.madde gereği kat maliklerinin beşte dördünün kararı doğrultusunda değişiklik
yapabilir veya istenen değişiklikleri iptal edebilirsiniz.
Bina yöneticisi maaş alabilir mi, aidat öder mi?
Bina yöneticisi eğer kat maliki değilse maaş alabilir. Eğer bina yöneticisi kat
maliki ise aidat ödemeyebilir. Aidat bina yöneticisi için maaş gibi
düşünülebilir.
Giriş katta oturan asansör bakım ve masraflarına katılır mı?
Bina yönetim planında giriş kattakiler asansör masraflarından muaftır gibi bir
madde yoksa ödemelisiniz. Bu sorunun cevabı için önce “bina yönetim planını”
incelemelisiniz.
Bina yönetim planında böyle bir karar yoksa, KMK 20. madde gereği tüm ortak
alan masraflarına katılmak zorundasınız.
Bina yönetim planı bina içerisinde veya yöneticide mevcut değil ise tapu
dairesinden temin edilebilir.
Kat Mülkiyeti Kanunu 20.madde düzenlemesine göre;
Madde 20 – (Değişik birinci fıkra: 13/4/1983-2814/9
md.) Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça:
a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi
giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak;
b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün
ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici
aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler
için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında;(1) Katılmakla yükümlüdür.
c) Kat malikleri ortak yer veya tesisler
üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu
dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek
suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
Oturduğum dairenin altı dükkan ve dükkan boş olduğu için kışın ısınamıyoruz
ne yapabiliriz?
Ortak karar alarak dükkan tavanına ısı yalıtımı yapabilirsiniz.
Ortak karar alarak evin peteklerini büyütebilirsiniz.
Diğer olasılıklar için yine kat maliklerinin katıldığı toplantı ile beşte
dördünün onayını alarak gerekli değişiklikleri yapabilirsiniz.
İlgili madde: Kat Mülkiyeti Kanunu 42.madde Kat
maliklerinden birinin isteği üzerine ısı yalıtımı, ısıtma sisteminin yakıt
dönüşümü ve ısıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi
sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı
çoğunluğu ile verecekleri karar üzerine yapılır.
Ortak alanlar için harcama ve tamiratlar ile ilgili ödemeleri kiracı mı
yapar ev sahibi mi?
Eğer kira sözleşmesinde ilgili bir madde varsa o uygulanır. Ancak bina
yöneticisi ödemeyi isterse kiracı isterse ev sahibinden talep edebilir.
Gürültücü kiracılar, uyarılar yapılmasına rağmen uymuyorsa ne yapılabilir?
KMK’nın 18. maddesine göre; Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, gerek
eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle
birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı
hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler. Bu kanunda kat
maliklerinin borçlarına dair olan hükümler, bağımsız bölümlerdeki kiracılara ve
oturma (Sükna,) hakkı sahiplerine veya bu bölümlerden herhangi bir suretle
devamlı olarak faydalananlara da uygulanır; bu borçları yerine getirmeyenler
kat malikleriyle birlikte, müteselsil olarak sorumlu olur.
Maddede ifade edilen yükümlülükler genel hatlarıyla belirlenmiştir. Bu
yükümlülüklere uymayanlara apartman yönetimi tarafından ihtarda bulunulması,
ihtara rağmen davranışın devam etmesi halinde ise yasal yollara başvuru
yapılabilir.
Apartman ortak alanları mülkiyet sahiplerine nasıl paylaştırılır. Bahçe ve
otopark benzeri yerlerin kullanımı?
Kat Mülkiyeti Kanunu 16.madde "Kat malikleri anagayrimenkulün bütün ortak
yerlerine, arsa payları oranında, ortak mülkiyet hükümlerine göre malik
olurlar.
Kat malikleri ortak yerlerde kullanma hakkına sahiptirler; bu hakkın genel
kömürlük, garaj, teras, çamaşırhane ve çamaşır kurutma alanları gibi yerlerdeki
ölçüsü, aksine sözleşme olmadıkça, her kat malikine ait arsa payı ile oranlıdır.
Evim yeterince ısınmıyor yakıt için ödeme yapmak istemiyorum bu tutumum
doğru mudur?
Hayır. Evinizin neden ısınmadığı ile araştırma yapabilir hatta yasal yollara
baş vurabilirsiniz. Ancak bu yakıt için ödeme yapmayacağınız anlamına gelmez.
Evim 4 aydır boş yeni taşındım. Bina yönetimi bu 4 ayın aidat ödemesini
benden talep ediyor ödemek zorunda mıyım?
Evet. Kat malikleri arasında herhangi bir anlaşma yoksa bina yönetimi ödeme
yapmanızı isteyebilir.
KMK 20. madde: Kat maliklerinden her biri
aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça:
a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi
giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak
b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün
ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici
aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler
için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında
katılmakla yükümlüdür.
c) Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerinde
kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla
bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu
gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
Balkonda halı çırpabilir miyim?
Balkonda başka bir kat malikine rahatsızlık vermedikçe (gürültü, eşya
silkeleme,kirlilik gibi ) özgürce kullanabilirisniz. Eğer diğer kat malikleri
halı çırpma ile balkonlarının kirlendiğini söyleyip yapmanızı istemiyorsa. Bu
isteklerini dikkate almalısınız.
Yönetici işini yapmıyor hiçbir iş ile ilgilenmiyor ne yapmalıyız?
Konu hakkında kendisini sözlü ve yazılı olarak uyarmalı. Somuç alamamanız
halnde denetçiinin yada kat maliklerinin üçte birinin istemi ile olağanüstü
toplantı talep edebilir ve yeni yönetici seçebilirsiniz.
Yönetim kurulunda bulunan 3 kişiden biri istifa etti, yönetim devam eder mi
ne yapmalıyız?
Hemen tüm kat malikleri bilgilendirilerek yeni yönetimin seçilmesi için
olağanüstü toplantı yapılmalıdır. 2 kişilik yönetim kurulu devam edemez ve
kararlar alamaz.
Dairem şuan boş radyatör vanalarını tümüyle kapatıp ısınma giderlerine
katılmak istemiyorum mümkün müdür?
Hayır. Yasal olarak radyatörleri tamamen kapatamazsınız. Daire boşaltıldığında
radyatörlerin tamamen kapatılmaması yasada bağımsız bölümlerin 15 derecenin
altına soğutulmaması şartı ile belirtilmiştir. Harcama oranında ısınma
giderlerine katılmalısınız.
Site sakinlerinden biri elektrikli otomobil satın aldı. Arabasını şarj
etmek için sitenin genel kullanım elektriğinden otoparka hat çekti ve arabasını
bu elektrikle şarj ediyor. Bu yaptığı doğrumu yasal olarak hakkı var mı?
Hayır. Genel kullanım için ayrılan elektriği kendi kişisel işleri için
kullanamaz. Yönetim bir yaptırım uygulamıyor ise yazılı uyarı yapmanız veya
dava açma hakkınız vardır.
Banyomun tavanında su kaçağı var ve çok kötü bir görüntü oluşuyor. Yönetici
bu problem için hiçbir şey yapmıyor bu sizin sorununuz diyor ne yapmalıyım?
Kat Mülkiyeti Kanunu 19.madde "...Ancak, ortak yer ve tesislerdeki bir
bozukluğun anayapıya veya bağımsız bir bölüme veya bölümlere zarar verdiğinin
ve acilen onarılması gerektiğinin veya anayapının güçlendirilmesinin zorunlu
olduğunun mahkemece tespit edilmiş olması halinde, bu onarım ve güçlendirmenin
projesine ve tekniğine uygun biçimde yapılması konusunda kat maliklerinin
rızası aranmaz.”
Bu sorun tüm kat maliklerinin üstlenmesi gereken bir sorun ve su boruları ortak
kullanım olduğu için yönetim bütçesinden problem giderilmeli veya oluşan
maliyet kat maliklerine arsa payları oranında dağıtılmalı.
Yönetici aidat ve yakıt masraflarını ödemiyor. Ayrıca apartmana yapılacak
diğer masraflara da katılmıyor. Bu doğru mudur?
Yönetici yönetim masraflarına katılmayabilir veya belirlenen oranda
katılabilir. Ne oranda katılacağını kat malikleri kararlaştırabilir.
Ancak onarım ve ısınma gibi masraflara diğer kat malikleri gibi katılmalıdır.
Kat Mülkiyeti Kanunu 40.madde: “Kat malikleri
kurulu, kat malikleri arasından atanmış yöneticinin normal yönetim giderlerine
katılıp katılmayacağı, katılacaksa, ne oranda katılacağını kararlaştırır. Bu
yolda, bir karar alınmamış ise, yönetici yönetim süresince kendisine düşen
normal yönetim giderlerinin yarısına katılmıyor.”
Kapı girişine ayakkabı veya çocuk arabasını bıraktığımızda diğer bina
sakinleri bunları kaldırmamızı istiyor böyle bir hakları var mı?
Kat Mülkiyeti Kanunu 16. maddeye göre bina ortak
alanları tüm kat maliklere aittir, kişisel amaçlarla kullanılamaz. Bina
yönetiminin bu konudaki talebine uymak zorundasınız.
Bina merdiven boşluğunda çocuğumun yaptığı duvar lekelerinin giderilmesi
için ödemeyi ben mi yapmalıyım? Bina yönetiminin yaptırması gerekmez mi?
KMK 19.madde ilgili bölümü: Her kat maliki
anagayrimenkule ve diğer bağımsız bölümlere, kusuru ile verdiği zarardan dolayı
diğer kat maliklerine karşı sorumludur.
Sonuç olarak bu zararları sizin karşılamanız gerekir. Bina yönetimine
devretmeniz veya toplanan aidatlar ile tazmin edilmesini isteyemezsiniz.
Uzun süredir aidat ödemeyen kat maliki yönetim toplantısında oy
kullanabilir mi? İsterse yönetici adayı olabilir mi, aday olursa seçilebilir
mi?
Aidat borcunun olması oy kullanmaya veya yönetici adayı olmaya engel değildir.
Çoğunluk yönetici seçerse yöneticide olabilir.
Bina yönetiminin karar almak için kaç kat malikinin onayına ihtiyaç var.
Farklı kararlar için farklı sayıda oylara ihtiyaç var mı?
Kat malikleri kurulunun toplanması için: Kat
maliklerinin ve arsa payı bakımından yarısından 1 fazlası oya ihtiyaç duyar.
Yeter sayının sağlanamaması nedeniyle ilk toplantının yapılamaması halinde,
ikinci toplantı, en geç onbeş gün sonra yapılır. Bu toplantıda karar yeter
sayısı, katılanların salt çoğunluğudur.
Oybirliği aranan kararlar: Anagayrimenkulün
kütükte mesken olarak gösterilen bağımsız bölümünde sinema ,tiyatro, kahvehane,
gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali eğlence ve toplantı yerleri,
fırın, lokanta, pastane, süthane, gibi gıda ve beslenme yerleri ve imalathane,
boyahane, basımevi, dükkan, galeri, gibi yerler açmak için oybirliği aranır.
Oy çoğunluğu aranan kararlar: Yönetici tayini,
denetçi tayini, ortak yerlerin düzgün veya bunların kullanımının daha rahat ve
kolay bir hale getirilmesi veya bunlardan elde edilecek faydanın artırılması
için yapılacak büyük yenilik ve ilaveler için oy çoğunluğu yeterlidir. Burada
oy çoğunlu ile arsa payı çoğunluğu aranır.
Beşte dörtlük oy aranan kararlar: Yönetim planının
değiştirilmesi için ve kat maliklerinden biri, bütün kat maliklerinin beşte
dördünün yazılı rızası olmadıkça anagayrimenkulün ortak yerlerinde inşaat,
onarım, değişiklik veya geliştirme yapamaz.
Kat
Mülkiyet Kanunu
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel
Hükümler
A) Kat mülkiyeti ve kat irtifakı:
I – Genel kural:
Madde 1 – Tamamlanmış bir yapının kat, daire, iş bürosu, dükkan, mağaza,
mahzen, depo gibi bölümlerinden ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya
elverişli olanları üzerinde, o gayrimenkulün maliki veya ortak malikleri
tarafından, bu Kanun hükümlerine göre, bağımsız mülkiyet hakları kurulabilir.
Yapılmakta veya ileride yapılacak olan bir yapının, birinci fıkrada yazılı
nitelikteki bölümleri üzerinde, yapı tamamlandıktan sonra geçilecek kat
mülkiyetine esas olmak üzere, arsa maliki veya arsanın ortak malikleri
tarafından, bu Kanun hükümlerine göre irtifak hakları kurulabilir.
II – Tarifler:
Madde 2
– Bu Kanuna göre:
a) Kat mülkiyetine konu olan gayrimenkulün
bütününe (Anagayrimenkul); yalnız esas yapı kısmına (Anayapı) anagayrimenkulün
ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli olup, bu Kanun hükümlerine
göre bağımsız mülkiyete konu olan bölümlerine (Bağımsız bölüm); bir bağımsız
bölümün dışında olup, doğrudan doğruya o bölüme tahsis edilmiş olan yerlere
(Eklenti); bağımsız bölümler üzerinde kurulan mülkiyet hakkına (Kat mülkiyeti)
ve bu hakka sahip olanlara (Kat maliki);
b) Anagayrimenkulün bağımsız bölümleri dışında
kalıp, korunma ve ortaklaşa kullanma veya faydalanmaya yarayan yerlerine (Ortak
yerler); kat maliklerinin ortak malik sıfatıyla paydaşı
bulundukları bu yerler üzerindeki faydalanma haklarına (Kullanma hakkı);
c) (Değişik: 13/4/1983-2814/1 md.) Bir arsa
üzerinde ileride kat mülkiyetine konu olmak üzere yapılacak veya yapılmakta
olan bir veya birden çok yapının bağımsız bölümleri için o arsanın maliki veya
ortak malikleri tarafından bu Kanun hükümlerine göre kurulan irtifak hakkına
(kat irtifakı); bu hakka sahip olanlara da (kat irtifak sahibi);
d) Arsanın, bu Kanunda yazılı esasa göre bağımsız
bölümlere tahsis edilen ortak mülkiyet paylarına (Arsa payı);
e) Kat mülkiyetinin veya irtifakının kurulmasına
ait resmi senede (Sözleşme); denir.
III - Kat mülkiyetinin ve kat irtifakının niteliği:
Madde
3 – Kat
mülkiyeti, arsa payı ve ana gayrimenkuldeki ortak yerlerle bağlantılı özel bir
mülkiyettir.
(Değişik ikinci fıkra: 14/11/2007-5711/1 md.) Kat
mülkiyeti ve kat irtifakı, bu mülkiyete konu olan anagayrimenkulün bağımsız
bölümlerinden her birinin konum ve büyüklüklerine göre hesaplanan değerleri ile
oranlı olarak projesinde tahsis edilen arsa payının ortak mülkiyet esaslarına
göre açıkça gösterilmesi suretiyle kurulur. Arsa paylarının bağımsız bölümlerin
payları ile oranlı olarak tahsis edilmediği hallerde, her kat maliki veya kat
irtifakı sahibi, arsa paylarının yeniden düzenlenmesi için mahkemeye
başvurabilir. Bağımsız bölümlerden her birine bu fıkra uyarınca tahsis edilen
arsa payı, o bölümlerin değerinde sonradan meydana gelen çoğalma veya azalma
sebebi ile değiştirilemez. 44 üncü madde hükmü saklıdır.
(Değişik üçüncü fıkra: 23/6/2009-5912/1 md.) Kat
irtifakı arsa payına bağlı bir irtifak çeşidi olup, yapının tamamı için
düzenlenecek yapı kullanma izin belgesine dayalı olarak, bu Kanunda gösterilen
şartlar uyarınca kat mülkiyetine resen çevrilir. Bu işlem, arsa malikinin veya
kat irtifakına sahip ortak maliklerden birinin istemi ile dahi
gerçekleştirilebilir.
IV - Ortak yerler:
Madde 4 – Ortak yerlerin konusu sözleşme ile
belirlenebilir. Aşağıda yazılı yerler ve şeyler bu Kanun gereğince her halde
ortak yer sayılır.
a) Temeller ve ana duvarlar, taşıyıcı sistemi
oluşturan kiriş, kolon ve perde duvarlar ile taşıyıcı sistemin parçası diğer
elemanlar,bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, tavan ve tabanlar, avlular,
genel giriş kapıları, antreler, merdivenler, asansörler, sahanlıklar,
koridorlar ve buralardaki genel tuvalet ve lavabolar, kapıcı daire veya
odaları, genel çamaşırlık ve çamaşır kurutma yerleri, genel kömürlük ve ortak
garajlar, elektrik, su ve havagazı saatlerinin korunmasına mahsus olup bağımsız
bölüm dışında bulunan yuvalar ve kapalı kısımlar, kalorifer daireleri, kuyu ve
sarnıçlar, yapının genel su depoları, sığınaklar,(1)
b) Her kat malikinin kendi bölümü dışındaki
kanalizasyon tesisleri ve çöp kanalları ile kalorifer, su, havagazı ve elektrik
tesisleri, telefon, radyo ve televizyon için ortak şebeke ve antenler sıcak ve
soğuk hava tesisleri,
c) Çatılar, bacalar, genel dam terasları, yağmur
olukları, yangın emniyet merdivenleri. Yukarıda sayılanların dışında kalıp da,
yine ortaklaşa kullanma, korunma veya faydalanma için zaruri olan diğer yerler
ve şeyler de (Ortak yer) konusuna girer.
B) Bağlantılar:
I - Bağımsız bölümlerle arsa payı arasındaki bağlantı:
Madde 5 – Kat mülkiyetinin başkasına devri veya
miras yoluyla geçmesi halinde, ona bağlı arsa payı da birlikte geçer; arsa
payı, kat mülkiyetinden veya kat irtifakından ayrı olarak devredilemeyeceği
gibi, miras yoluyla da geçmez ve başka bir hakla kayıtlanamaz.
Anagayrimenkulde, kat mülkiyetine bağlanmamış veya lehine kat irtifakı
kurulmamış arsa payı bırakılamaz.
––––––––––––––––––––––
(1) 14/11/2007 tarihli ve 5711 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle; bu
bende "Temeller ve ana duvarlar," ibaresinden sonra gelmek üzere
"taşıyıcı sistemi oluşturan kiriş, kolon ve perde duvarlar ile taşıyıcı
sistemin parçası diğer elemanlar," ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
Kat mülkiyetini kayıtlayan haklar, kendiliğinden arsa payını da kayıtlar.
Kat irtifakına konu olan arsa üzerinde bu hakla bağdaşması mümkün olmayan
irtifaklar kurulamaz.
Anagayrimenkulde kat mülkiyetinin kurulmasından önce o gayrimenkulün kütükteki
sayfasına tescil veya şerh edilmiş olan haklar kat mülkiyetini de, kaide olarak
arsa payı oranında, kendiliğinden kayıtlar.
II - Bağımsız bölümlerle eklentiler ve ortak yerler arasındaki
bağlantı:
Madde 6 – Bir bağımsız bölümün dışında olup,
doğrudan doğruya o bölüme tahsis edilmiş olan kömürlük, su deposu, garaj,
elektrik, havagazı veya su saati yuvaları, tuvalet gibi eklentiler, ait olduğu
bağımsız bölümün bütünleyici parçası sayılır ve o bölümün maliki, eklentilerin
de tek başına maliki olur.
Eklentiler kat mülkiyeti kütüğünün (Beyanlar) hanesine kaydedilir ve bunlardan
ana yapının oturduğu zeminin dışında kalanlar kadastro planında veya tapu
haritasında ayrıca gösterilir.
Bağımsız bölüm üzerinde kat mülkiyetiyle ve diğer kat maliklerinin hakları ile
bağdaşması mümkün olmayan irtifaklar kurulamaz.
Bağımsız bölümlerin başkasına devri, kayıtlanması veya kiralanması halinde,
eklentiler ve ortak yerler de kendiliğinden devredilmiş, kayıtlanmış vaya
kiralanmış olur.
C) Ortaklığın (Şüyuun) giderilmesi ve öncelikle satın alma (Şüf'a)
hakkı:
I - Ortaklığın giderilmesi:
Madde 7 – Kat mülkiyetine veya kat irtifakına tabi
olan gayrimenkulde ortaklığın giderilmesi istenemez.
Bağımsız bölümler, bağımsız bir gayrimenkul gibi dava ve takip konusu olabilir
bunlarda ortaklığın giderilmesi istenebilir.
II- Öncelikle satınalma hakkı:
Madde 8 – (Değişik birinci fıkra: 13/4/1983 -
2814/3 md.) Kat mülkiyeti kurulmuş bir gayrimenkulün bağımsız bölümlerinden
birinin veya kat irtifakı bağlanmış arsa payının satılması halinde diğer kat
maliklerinin veya irtifak hakkı sahiplerinin öncelikle satın alma hakkı yoktur.
Bir bağımsız bölümün paydaşlarından birinin kendi payını başkasına satması
halinde öteki paydaşlar, öncelikle satınalma hakkını kullanabilirler.
Sözleşmede bu maddenin aksine hüküm konulabilir.
D) Genel hükümlerin uygulanma alanı:
Madde 9 – Kat mülkiyetine veya kat irtifakına ait
kütük kaydında veya kat malikleri arasındaki sözleşmede veya yönetim planında
veya bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde, kat mülkiyetinden doğan
anlaşmazlıklar, Medeni Kanun ve ilgili diğer kanunlar hükümlerine göre karara
bağlanır.
İKİNCİ BÖLÜM
Kat Mülkiyetinin ve Kat İrtifakının Kurulması
A) Genel kural:
Madde 10 – Kat mülkiyeti ve kat irtifakı resmi
senetle ve tapu siciline tescil ile doğar.
Anagayrimenkulün tümünün mülkiyeti (Kat mülkiyeti) ne çevrilmeden o
gayrimenkulün yalnız bir veya birkaç bölümü üzerinde kat mülkiyeti kurulamaz.
(Değişik üçüncü fıkra: 14/11/2007-5711/3 md.) Kat
mülkiyeti kurulurken aynı katta birbirine bitişik bulunan aynı nevideki birden
fazla bağımsız bölüm veya bir yapının otel, iş veya ticaret yeri gibi iktisadî
açıdan veya kullanma bakımından bütünlük arz eden birden çok katı veya bölümü,
kat mülkiyeti kütüğüne tek bağımsız bölüm olarak tescil edilebilir. Böyle bir
tescilin yapılabilmesi için, buna uygun değişiklik projesinin ve yapı kullanma
izin belgesinin Tapu Sicil Müdürlüğüne verilmiş olması gereklidir.
(Değişik dördüncü fıkra: 15/2/2018-7099/4 md.) Kat
mülkiyetinin tescili, tapu memurunca düzenlenen resmî senet uyarınca veya
aşağıdaki fıkralara göre yapılabilir. (Ek fıkra: 15/2/2018-7099/4 md.) Hak
sahiplerine isabet eden bağımsız bölümlerin belirlenmiş olması şartıyla arsa
maliki ile yüklenici arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi, kat
karşılığı temlik sözleşmesi ve bağımsız bölümlerin taksimine ilişkin noterlik
sözleşmesine istinaden inşa edilecek olan binaya ilişkin cins değişikliği, kat
irtifakı ve kat mülkiyeti tesisi işlemi, yüklenici tarafından talep edilmesi
halinde ilgili idare tarafından yapılır. Tapuya tescil işlemlerinde elektronik
ortamda düzenlenen ve ilgili idare tarafından onaylı mimari proje ile yönetim
planı esas alınır. Mimari proje ile yönetim planında malik imzası aranmaz.
(Ek fıkra: 15/2/2018-7099/4 md.) Cins değişikliği
işlemlerinde yapı kullanma izin belgesi düzenlenen yapılara ilişkin lisanslı
harita kadastro mühendislik büroları, bu büroların bulunmadığı yerlerde
kadastro müdürlüğü tarafından düzenlenecek tescil bildirimini müteakip, yapı
kullanma izin belgesini düzenleyen kurum veya kuruluşa gönderilen cins
değişikliğine ilişkin tescil bildirimi ve eki belgeler ilgili kurumca yapı
kullanma izin belgesi ile birlikte ilgili tapu müdürlüğüne elektronik ortamda gönderilir.
Gönderilen belgeler gereğince tapu müdürlüğü tarafından resen cins değişikliği
yapılarak tapu siciline tescil sağlanır. Kat irtifakından, kat mülkiyetine
geçiş işlemlerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.
Kat mülkiyetine konu olmaya elverişli bir gayrimenkul üzerindeki ortaklığın
giderilmesi davalarında, mirasçılardan veya ortak maliklerden biri,
paylaşmanın, kat mülkiyeti kurulması ve bağımsız bölümlerin tahsisi suretiyle
yapılmasını isterse, hakim, o gayrimenkulün mülkiyetinin, 12 nci maddede yazılı
belgelere dayanılarak kat mülkiyetine çevrilmesine ve paylar denkleştirilmek
suretiyle bağımsız bölümlerin ortaklara ayrı ayrı tahsisine karar verebilir.
(Ek fıkra: 14/11/2007-5711/3 md.) Gelirinin ortak
giderlere harcanması için veya başka bir amaçla ortak yararlanmaya tahsis
edilen bağımsız bölümlerin malik hanesine, bunlardan yararlanan "bağımsız
bölümlerin numaraları" yazılmak suretiyle kat mülkiyeti kütüğüne tescil
edilir.
Bu husus bağımsız bölümlerin beyanlar hanesinde gösterilir.
B) Kat mülkiyeti kütüğü:
Madde 11 – (Değişik: 14/11/2007-5711/4 md.)
Kat mülkiyeti ve kat irtifakı, Tapu Sicili Tüzüğüne göre tutulacak kat
mülkiyeti kütüğüne tescil olunur. Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, tescille
ilgili genel hükümler, kat mülkiyeti kütüğüne yapılacak tescillerde de
uygulanır.
Henüz kadastrosu yapılmamış olan yerlerde kat mülkiyeti ve kat irtifakı, Tapu
Sicili Tüzüğündeki formüle göre, ayrıca tutulacak Kat Mülkiyeti Zabıt Defterine
tescil olunur.
C) Kat mülkiyetinin kurulması:
I - İstem ve belgeler:
Madde 12 – (Değişik: 14/11/2007-5711/5 md.) Kat
mülkiyetinin kurulması için, anagayrimenkulün kat mülkiyetine çevrilmesi
hususunda o gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının aşağıda yazılı
belgeler ile birlikte tapu dairesinde istemde bulunması gerekir:
a) (Değişik: 15/2/2018-7099/5 md.)
Anagayrimenkulde, yapı veya yapıların dış cepheler ve iç taksimatı bağımsız
bölüm, eklenti, ortak yerlerinin ölçüleri ve bağımsız bölümlerin konum ve
büyüklüklerine göre hesaplanan değerleriyle oranlı arsa payları, kat, daire, iş
bürosu gibi nevi ile bunların birden başlayıp sırayla giden numarası ve
bağımsız bölümlerin yapı inşaat alanı da açıkça gösterilmek suretiyle, proje
müellifi mimar tarafından yapılan, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca
anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve
elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen mimarî proje ile yapı kullanma
izin belgesi.
b) Bağımsız bölümlerin kullanım tarzına, birden
çok yapının varlığı halinde bu yapıların özelliğine göre 28 inci maddedeki
esaslar çerçevesinde hazırlanmış, kat mülkiyetini kuran malik veya malikler
tarafından imzalanmış bir yönetim plânı.
c) (Mülga: 23/6/2009 - 5912/2 md.)
II - Sözleşme ve tescil:
Madde 13 – (Değişik birinci fıkra:
13/4/1983-2814/5 md.) Tapu memuru kendisine verilen belgelerin tamam ve usulüne
uygun ve dilekçeyi verenlerin veya istemde bulunanların yetkili olduklarına
kanaat getirdikten sonra, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmasına dair
resmi sözleşmeyi düzenler. Bu sözleşme aynı zamanda tescil istemi sayılır.
(Değişik ikinci fıkra: 14/11/2007-5711/6 md.) Sözleşme düzenlenince kat
irtifakının kat mülkiyetine çevrilmesinde kat irtifakının kayıtlı olduğu kat
mülkiyeti kütüğü sayfasındaki, doğrudan doğruya kat mülkiyetinin kurulması
halinde ise anagayrimenkulün kayıtlı bulunduğu tapu kütüğü sayfasındaki
mülkiyet hanesine "Bu gayrimenkulün mülkiyeti kat mülkiyetine
çevrilmiştir." ibaresi yazılarak, sayfa anagayrimenkulün leh ve aleyhine
tesis edilecek irtifak hakları dışındaki işlemlere kapatılır ve kat mülkiyetine
konu olan her bağımsız bölüm, kat mülkiyeti kütüğünün ayrı bir sayfasına o
bölüme bağlı arsa payı ve anagayrimenkulün kayıtlı bulunduğu genel kütükteki
pafta, ada, parsel, defter ve sayfa numaraları gösterilmek suretiyle tescil
edilir; anagayrimenkulün kayıtlı bulunduğu genel kütük sayfasına da, bağımsız
bölümlerin kat mülkiyeti kütüğündeki defter ve sayfa numaraları işlenmek
suretiyle, kütükler arasında bağlantı sağlanır.
(Değişik üçüncü fıkra: 14/11/2007-5711/6 md.) Anagayrimenkulün sayfasında
evvelce mevcut olan haklara ait sicil kaydı, irtifak hakları hariç, bağımsız
bölümlerin kat mülkiyeti kütüğündeki sayfasına geçirilir. Anagayrimenkulün
mülkiyetinin kat mülkiyetine çevrilmesinden sonra, anagayrimenkulün leh ve
aleyhine tesis edilecek irtifak hakları da anagayrimenkulün tapu kütüğü
sayfasına tescil edilir ve kat mülkiyeti kütüğünün beyanlar hanesinde
belirtilir.
Kat mülkiyeti kütüğüne tescil edilen her bağımsız bölüm ayrı bir gayrimenkul
niteliğini kazanır ve kütükte o bölümün tasdikli planındaki numarayı alır.
(Değişik: 13/4/1983-2814/5 md.) Kat malikine, anagayrimenkulun çaplı tasarruf
belgesinden başka, istem halinde, 12 nci maddenin (a) bendinde belirtilen
projeden kendi bağımsız bölümüne ait olan kısmının tasdikli bir örneği de
verilir.
D) Kat irtifakının kurulması:
Madde 14 – (Değişik birinci fıkra:
23/6/2009-5912/3 md.) Henüz yapı yapılmamış veya yapısı tamamlanmamış bir arsa
üzerinde kat irtifakının kurulması ve tapu siciline tescil edilmesi için o
arsanın malikinin veya bütün paydaşlarının buna ait istem ile birlikte 12 nci
maddenin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olarak düzenlenen, yetkili kamu
kurum ve kuruluşlarınca anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının
imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen
proje ile (b) bendindeki yönetim plânını tapu dairesine vermeleri lazımdır. Kat
mülkiyetine geçişte ayrıca yönetim plânı istenmez.(1)
Bir arsa üzerinde kat irtifakları ancak sözleşmede veya dilekçede her kat
irtifakının ilgili bulunduğu bağımsız bölüme tahsisi istenen arsa payı, arsanın
kayıtlı olduğu kütüğün (Beyanlar) hanesinde belirtilmek suretiyle kurulur ve
yapının, verilen projeye göre tamamlanmasından sonra kat mülkiyetine konu
olacak bağımsız bölümlerinin numarası ve bu bölümlere bağlı eklentiler kütüğün
beyanlar hanesinde belirtilir.
(Değişik üçüncü fıkra: 23/6/2009-5912/3 md.) Yapının tamamlanmasından sonra kat
irtifakının kat mülkiyetine çevrilmesi, kat irtifakının tesciline ait resmi
senede ve 12 nci maddede yazılı belgelere dayalı olarak, yetkili idarece yapı
kullanma izin belgesinin verildiği tarihten itibaren altmış gün içinde ilgili
tapu idaresine gönderilmesi üzerine resen yapılır.
(Ek fıkra: 14/11/2007-5711/7 md.; Mülga: 23/6/2009-5912/3 md.)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kat Maliklerinin ve Kat İrtifakı Sahiplerinin Hakları
A) Kat maliklerinin hakları:
I - Bağımsız bölüm üzerinde:
Madde 15 – Kat malikleri kendilerine ait bağımsız
bölümler üzerinde, bu kanunun ilgili hükümleri saklı kalmak şartıyla, Medeni Kanunun
maliklere tanıdığı bütün hak ve yetkilere sahiptirler.
II - Ortak yerler üzerinde:
Madde 16 – Kat malikleri anagayrimenkulün bütün ortak yerlerine, arsa payları
oranında, ortak mülkiyet hükümlerine göre malik olurlar.
Kat malikleri ortak yerlerde kullanma hakkına sahiptirler; bu hakkın genel
kömürlük, garaj, teras, çamaşırhane ve çamaşır kurutma alanları gibi yerlerdeki
ölçüsü, aksine sözleşme olmadıkça, her kat malikine ait arsa payı ile
oranlıdır.
B) Kat irtifakı sahibinin hakları:
Madde 17 – Kat irtifakı sahipleri, ortak arsa üzerinde yapılacak yapının,
sözleşmede yazılı süre içinde başlaması ve tamamlanması için kendilerine düşen
borçların yerine getirilmesini, karşılıklı olarak isteme ve dava etme hakkına
sahiptirler.
(Değişik: 13/4/1983 -2814/7 md.) Kat irtifakı sahipleri yapının tamamlanması
için kendi aralarından veya dışarıdan bir veya birkaç kişiyi yönetici olarak
tayin edebilirler. Kat mülkiyeti yöneticisinin görev, yetki ve sorumluluklarına
dair hükümler, bu yönetici hakkında da uygulanır.
------------------------------------------------------------------
(1 ) 15/2/2018 tarihli ve 7099 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesiyle;
bu fıkrada yer alan “12 nci maddenin (a) bendine uygun olarak düzenlenen”
ibaresi “12 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olarak
düzenlenen, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca anagayrimenkulün maliki veya
bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu
müdürlüğüne gönderilen” şeklinde değiştirilmiştir.
(Ek: 13/4/1983 - 2814/7 md.) Kat irtifakı kurulmuş
gayrimenkullerde yapı fiilen tamamlanmış ve bağımsız bölümlerin üçte ikisi
fiilen kullanılmaya başlanmış, kat mülkiyetine geçilmemiş olsa dahi
anagayrimenkulün yönetiminde kat mülkiyeti hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kat Maliklerinin ve Kat İrtifakı Sahiplerinin Borçları
A) Kat Maliklerinin borçları:
I - Genel kural:
Madde 18 – Kat malikleri, gerek bağımsız
bölümlerini, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk
kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını
çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak
yükümlüdürler.
Bu kanunda kat maliklerinin borçlarına dair olan hükümler, bağımsız
bölümlerdeki kiracılara ve oturma (Sükna) hakkı sahiplerine veya bu bölümlerden
herhangi bir suretle devamlı olarak faydalananlara da uygulanır; bu borçları
yerine getirmeyenler kat malikleriyle birlikte, müteselsil olarak sorumlu olur.
(Mülga son fıkra: 14/11/2007-5711/24 md.)
II - Anagayrimenkulün bakımı, korunması ve zarardan sorumluluk:
Madde 19 – Kat malikleri, anagayrimenkulün
bakımına ve mimarı durumu ile güzelliğini ve sağlamlığını titizlikle korumaya
mecburdurlar.
(Değişik ikinci fıkra: 14/11/2007-5711/8 md.) Kat maliklerinden biri, bütün kat
maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası olmadıkça anagayrimenkulün ortak
yerlerinde inşaat, onarım ve tesisler, değişik renkte dış badana veya boya
yaptıramaz. Ancak, ortak yer ve tesislerdeki bir bozukluğun ana yapıya veya
bağımsız bir bölüme veya bölümlere zarar verdiğinin ve acilen onarılması
gerektiğinin veya anayapının güçlendirilmesinin zorunlu olduğunun mahkemece
tespit edilmiş olması halinde, bu onarım ve güçlendirmenin projesine ve
tekniğine uygun biçimde yapılması konusunda kat maliklerinin rızası aranmaz.
Kat maliki kendi bağımsız bölümünde ana yapıya zarar verecek nitelikte onarım,
tesis ve değişiklik yapamaz. Tavan, taban veya duvar ile birbirine bağlantılı
bulunan bağımsız bölümlerin bağlantılı yerlerinde, bu bölüm maliklerinin ortak
rızası ile ana yapıya zarar vermeyecek onarım, tesis ve değişiklik yapılabilir.
Her kat maliki anagayrimenkule ve diğer bağımsız bölümlere, kusuru ile verdiği
zarardan dolayı diğer kat maliklerine karşı sorumludur.
III - Anagayrimenkulün genel giderlerine katılma:
Madde 20 – (Değişik birinci fıkra:
13/4/1983-2814/9 md.) Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma
olmadıkça:
a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi
giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak;
b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün
ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici
aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler
için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında;(1) Katılmakla yükümlüdür.
c) Kat malikleri ortak yer veya tesisler
üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu
dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek
suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
------------------------------------------------------------------
(1) 14/11/2007 tarihli ve 5711 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle bu
bentte yer alan "koruma" ibaresinden sonra gelmek üzere ",
güçlendirme" ibaresi eklenmiştir.
(Değişik: 13/4/1983-2814/9 md.) Gider veya avans payını ödemeyen kat maliki
hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim
planına, bu Kanuna ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi
yapılabilir. Gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede
geciktiği günler için aylık yüzde beş hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle
yükümlüdür.(1)
Birinci fıkradaki giderlere, kat maliklerinden birinin veya onun bağımsız
bölümünden herhangi bir suretle faydalanan kişinin kusurlu bir hareketi sebep
olmuşsa, gidere katılanların yaptıkları ödemeler için o kat malikine veya
gidere sebep olanlara rücu hakları vardır.
IV - Sigorta anlaşması:
Madde 21 – Anagayrimenkulün, kat malikleri
kurulunca tayin edilecek değer üzerinden sigorta edilmesi kat malikleri kurulunca
kararlaştırılabilir.
Sigorta yapılması halinde kat malikleri, sigorta giderlerine, arsa payları
oranında, katılmakla yükümlüdürler.
Anagayrimenkulün tümünün harap olması halinde alınacak sigorta bedeli, aksine
sözleşme olmadıkça, kat maliklerine, arsa payları oranında, paylaştırılır.
Yalnız bir veya birkaç bağımsız bölüm veya eklentisi veya ortak yerlerden bir
kısmı hasara uğramışsa, alınacak sigorta bedeli hasara uğrayan yerlerin
onarımına arsa payları oranında harcanır.
Kat malikleri anagayrimenkulün sigortası ile giderilemeyecek olan zararlarını
karşılamak üzere, kendi bağımsız bölümlerini ayrıca kendi ad ve hesaplarına
sigorta ettirebilirler; bu halde alınacak sigorta bedeli, anagayrimenkulün
sigorta bedelindeki payları da ayrıca saklı kalmak üzere, yalnız kendilerine
ait olur.
Sigorta hakkındaki emredici hükümler saklıdır.
V - Ortak giderlerin teminatı:
Madde 22 – (Değişik birinci fıkra: 13/4/1983 -
2814/10 md.) Kat malikinin, 20 nci madde uyarınca payına düşecek gider ve avans
borcundan ve gecikme tazminatından, bağımsız bölümlerin birinde kira akdine,
oturma (sükna) hakkına veya başka bir sebebe dayanarak devamlı bir şekilde
faydalananlar da müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak, kiracının
sorumluluğu ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlı olup, yaptığı
ödeme kira borcundan düşülür. Kat malikinin borcu bu yolla da alınmazsa,
mahkemece tespit edilen borcunu ödemeyen kat malikinin bağımsız bölümü üzerine,
varsa yöneticinin yoksa kat maliklerinden birinin yazılı istemiyle bu borç
tutarı için, diğer kat malikleri lehine kanuni ipotek hakkı tescil edilir.
(Değişik son cümle: 14/11/2007-5711/10 md.) 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun
893 üncü maddesinin son fıkrası hükmü burada da uygulanır.
(Değişik: 13/4/1983 - 2814/10 md.) Kat maliklerinin, gider borcunu ödemeyen kat
maliki veya diğer sorumlulardan olan alacakları önceliklidir.
VI - Müsaade mecburiyeti:
Madde 23 – Kat maliklerinden birinin bağımsız
bölümünde veya bu bölümdeki tesislerde meydana gelen bir hasar veya bozukluğun
onarımı veya giderilmesi veya tesislerin yeniden yapılması ile yapı
güvenliğiyle ilgili olarak yapılması gerekli görülen teknik incelemeler için
diğer bir bağımsız bölüme girmek gerekiyorsa, o bölümün maliki veya o bölümde
başka sıfatla oturanlar, giriş müsaadesi vermeye ve bölümde gerekli işlerin
yapılmasına katlanmaya mecburdurlar.(2)
------------------------------------------------------------------
(1) 14/11/2007 tarihli ve 5711 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle bu
fıkrada yer alan "yüzde on" ibaresi "yüzde beş" olarak
değiştirilmiştir.
(2) 14/11/2007 tarihli ve 5711 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle; bu fıkrada
yer alan "tesislerin yeniden yapılması" ibaresinden sonra gelmek
üzere "ile yapı güvenliğiyle ilgili olarak yapılması gerekli görülen
teknik incelemeler" ibaresi eklenmiştir.
Anagayrimenkulün bir kısmının harap olması halinde, harap olan bağımsız bölüm
ve eklentilerinin veya ortak yerlerin veya bağımsız bölümdeki tesislerin
yeniden yapılması için, sağlam kalan bağımsız bölümlerin içinden veya dışından
faydalanılması gerekiyorsa, o bölümlerin malikleri veya orada başka sıfatla
oturanlar buna müsaade etmeye mecburdurlar.
Yukarıdaki fıkralarda yazılı müsaade yüzünden, kat maliklerinin veya orada
başka sıfatla oturanların uğrayacakları zararı, lehine müsaade verilen bağımsız
bölüm malikleri derhal ödemekle yükümlüdürler.
VII - Yasak işler:
Madde 24 – Anagayrimenkulün, kütükte mesken, iş
veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde hastane, dispanser,
klinik, poliklinik, ecza laboratuvarı gibi müesseseler kurulamaz; kat
maliklerinin buna aykırı sözleşmeleri hükümsüzdür; dispanser, klinik,
poliklinik niteliğinde olmayan muayenehaneler bu hükmün dışındadır.
Anagayrimenkulün, kütükte mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde
sinema, tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali
gibi eğlence ve toplantı yerleri ve fırın, lokanta, pastane, süthane gibi gıda
ve beslenme yerleri ve imalathane, boyahane, basımevi, dükkan, galeri ve çarşı
gibi yerler, ancak kat malikleri kurulunun oybirliği ile vereceği kararla
açılabilir.
(Ek fıkra: 13/2/2011-6111/194 md.) 1136 sayılı Avukatlık Kanununda avukatlık
büroları ve hukuk büroları ile ilgili düzenleme yapılıncaya kadar meskenlerdeki
avukatlık ve hukuk büroları faaliyetlerine devam ederler. Bu süre, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıldır. Bu hüküm 3568 sayılı Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununda ilgili
düzenleme yapılıncaya kadar meslek mensupları tarafından açılan bürolar
hakkında da uygulanır.
Bu karar yöneticinin veya kat maliklerinden birinin istemi üzerine bütün
bağımsız bölümlerin kat mülkiyeti kütüğündeki sahifelerine şerh verilir.
VIII - Kat mülkiyetinin devri mecburiyeti:
Madde 25 – Kat maliklerinden biri bu kanuna göre
kendisine düşen borçları ve yükümleri yerine getirmemek suretiyle diğer kat
maliklerinin haklarını, onlar için çekilmez hale gelecek derecede ihlal ederse,
onlar, o kat malikinin müstakil bölümü üzerindeki mülkiyet hakkının kendilerine
devredilmesini hakimden isteyebilirler.
(Değişik ikinci fıkra: 14/11/2007-5711/12 md.) Bu gibi bir kat maliki hakkında,
bağımsız bölümün mülkiyetinin hükme en yakın tarihteki değeri o kat malikine
ödenerek bu mülkiyetin diğer kat maliklerine, arsa payları oranında
devredilmesi için davanın açılması, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, diğer kat
maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karar vermesine bağlıdır. Bu
karara rağmen kat maliklerinden bir kısmı bu davayı açmak istemezse, davayı
öteki kat malikleri açar ve hâkim hüküm vermeden önce devir bedelinin ileride
hak sahibine ödenmek üzere bankada üçer aylık vadeli hesaba yatırılması ve
makbuzunun ibrazı için davacılara resen belirleyeceği uygun bir süre verir.
Devir bedelinin süresi içinde yatırıldığına ilişkin belge ibraz edildiğinde ve
davanın kabulü halinde hâkim, davalının bağımsız bölümünün mülkiyetinin davayı
açmış olan kat maliklerine arsa payları oranında devredilmesine ve devir
bedelinin işlemiş faiziyle birlikte davalıya ödenmesine karar verir.
Aşağıdaki durumlarda, birinci fıkrada yazılı çekilmezlik, her halde mevcut farz
edilir:
a) Ortak giderlerden ve avanstan kendine düşen
borçları ödemediği için hakkında iki takvim yılı içinde üç defa icra veya dava
takibi yapılmasına sebep olunması;
b) Anagayrimenkulün bulunduğu yerin sulh hakimi
tarafından 33 üncü madde gereğince verilen emre rağmen, bu kanunda yazılı borç
ve yükümleri yerine getirmemek suretiyle öteki kat maliklerinin haklarını ihlal
etmekte devamlı olarak bir yıl ısrar edilmesi;
c) Kendi bağımsız bölümünü randevu evi veya
kumarhane veya benzeri yer olarak kullanmak suretiyle ahlak ve adaba aykırı
harekette bulunması.
(Değişik dördüncü fıkra: 14/11/2007-5711/12 md.) Bu maddedeki dava hakkı, devir
konusunda kat maliklerince alınan dava açma kararının öğrenilmesi tarihinden
başlayarak altı ay ve her halde dava hakkının doğumundan başlayarak beş yıl
içinde kullanılmazsa veya dava sebebi ortadan kalkmışsa düşer.
B) Kat irtifakı sahiplerinin borçları:
Madde 26 – Kat irtifakı sahipleri bu hakka konu
olan ortak arsa üzerinde, ileride kat mülkiyetine çevrilmek üzere yapılacak
yapının sözleşmeye ve plana göre tamamlanması için kendilerine düşen borçları
vaktinde yerine getirmek ve yapı işini, doğruluk kaideleri uyarınca
kolaylaştırmakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler.
(Değişik ikinci fıkra: 14/11/2007-5711/13 md.) Kat irtifakı sahiplerinden biri
kendine düşen borçları, noter aracılığıyla yapılan ihtara rağmen, bu ihtar
tarihinden başlayarak iki ay içinde yerine getirmezse diğerlerinin yazılı
istemi üzerine hâkim, onun arsa payının ve kat irtifakının hükme en yakın
tarihteki değeri karşılığında, öteki paydaşlara, arsa payları oranında devrine
karar verir.
Kat irtifakı sahiplerinden birinin kusuru yüzünden, yapının kanuni süre içinde
yapılmaması sebebiyle kat irtifakı düşerse, kusurlu taraf diğerlerinin bu
yüzden uğradıkları zararı tazminle
yükümlüdür.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Anagayrimenkulün Yönetimi
A) Genel kurul:
Madde 27 –
Anagayrimenkul, kat malikleri kurulunca yönetilir ve yönetim tarzı, kanunların
emredici hükümleri saklı kalmak şartıyla, bu kurul tarafından kararlaştırılır.
B) Yönetim planı:
Madde 28 –
Yönetim planı yönetim tarzını, kullanma maksat ve şeklini yönetici ve
denetçilerin alacakları ücreti ve yönetime ait diğer hususları düzenler.Yönetim
planı, bütün kat maliklerini bağlayan bir sözleşme hükmündedir.
Yönetim planında hüküm bulunmıyan hallerde, anagayrimenkulün yönetiminden
doğacak anlaşmazlıklar bu kanuna ve genel hükümlere göre karara bağlanır.
(Değişik: 13/4/1983 - 2814/11 md.) Yönetim planının değiştirilmesi için bütün
kat maliklerinin beşte dördünün oyu şarttır. Kat maliklerinin 33 üncü maddeye
göre mahkemeye başvurma hakları saklıdır.
Yönetim planı ve bunda yapılan değişiklikler, bütün kat malikleriyle onların
külli ve cüzi haleflerini ve yönetici ve denetçileri bağlar. Yönetim planının
ve onda sonradan yapılan değişikliklerin tarihi, kat mülkiyeti kütüğünün
(Beyanlar) hanesinde gösterilir ve bu değişiklikler yönetim planına bağlanarak
kat mülkiyetinin kuruluş belgeleri arasında saklanır. 4143
C) Kat malikleri kurulunun toplantısı ve kararları:
I - Toplantı zamanı:
Madde 29 – Kat
malikleri kurulu, yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında
gösterilen zamanlarda, eğer böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının
ilk ayı içinde toplanır. (Ek cümle: 14/11/2007-5711/14 md.) Toplu yapılarda ise
kurullar, en geç iki yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim plânlarında
gösterilen zamanlarda, böyle bir zaman gösterilmemişse, ikinci takvim yılının
ilk ayı içinde toplanır.
Önemli bir sebebin çıkması halinde, yöneticinin veya denetçinin veya kat
maliklerinden üçte birinin istemi üzerine ve toplantı için istenilen tarihten
en az onbeş gün önce bütün kat maliklerine imzalattırılacak bir çağrı veya bir
taahhütlü mektupla, toplantı sebebi de bildirilmek şartıyla, kat malikleri
kurulu her zaman toplanabilir.
İlk çağrı yapılırken, birinci toplantıda, yeter sayının sağlanamaması halinde,
ikinci toplantının nerede ve hangi tarihte yapılacağı da belirtilir. (Ek cümle:
14/11/2007-5711/14 md.) İlk toplantı ile ikinci toplantı arasında bırakılacak
zaman yedi günden az olamaz.
II - Yeter sayı:
Madde 30 – Kat
malikleri kurulu, kat maliklerinin sayı ve arsa payı bakımından yarısından
fazlasıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar verir. (Değişik ikinci fıkra:
14/11/2007-5711/15 md.) Yeter sayının sağlanamaması nedeniyle ilk toplantının yapılamaması
halinde, ikinci toplantı, en geç onbeş gün sonra yapılır. Bu toplantıda karar
yeter sayısı, katılanların salt çoğunluğudur. Bu kanunda yeter sayı için ayrıca
konulmuş olan hükümler saklıdır.
III - Oya katılma:
Madde 31 – Her
kat maliki, arsa payı oranına bakılmaksızın, bir tek oy hakkına sahiptir.
Anagayrimenkulde birden ziyade bağımsız bölümü olan kat maliki, her bağımsız
bölüm için ayrı bir oy hakkına sahiptir; bununla beraber onun malik olduğu
bağımsız bölümlerin sayısı ne olursa olsun, sahip olacağı oy sayısı bütün
oyların üçte birinden fazla olamaz; oy hesabı yapılırken kesirler gözönüne
alınmaz. Bir bağımsız bölümün birden ziyade maliki varsa, kat malikleri
kurulunda bunları içlerinden vekalet verecekleri birisi temsil eder. Kat maliklerinden
biri ehliyetsiz ise onu kanuni mümessili temsil eder. Alınacak karar doğrudan
doğruya kendini ilgilendiren kat maliki görüşmelerde hazır bulunabilir, fakat
oya katılamaz.
(Değişik son fıkra: 14/11/2007-5711/16 md.) Kat maliklerinden biri, oyunu yetkili
vekil eliyle kullanabilir. Bir kişi, oy sayısının yüzde beşinden fazlasını
kullanmak üzere vekil tayin edilemez. Ancak, kırk ve daha az sayıdaki kat
mülkiyetine tâbi taşınmazlarda bir kişi, en fazla iki kişiye vekâlet edebilir.
IV - Kararlar:
Madde 32 –
Anagayrimenkul kat malikleri kurulu tarafından, sözleşme, yönetim planı ve
kanun hükümleri uyarınca verilecek kararlara göre yönetilir. Bütün kat
malikleriyle külli ve cüzi halefleri, yönetici ve denetçiler, kat malikleri
kurulunun kararlarına uymakla yükümlüdürler. 4144
Anagayrimenkulün kullanılmasından veya yönetiminden dolayı kat malikleri
arasında veya bunlarla yönetici ve denetçiler arasında veya denetçilerle
yöneticiler arasında çıkan anlaşmazlıklar, kat malikleri kurulunca çözülür ve
karara bağlanır. Kat malikleri kurulu kararları (1) den başlayıp sırayla giden
sayfa numaraları taşıyan her sayfası noter mühürüyle tasdikli bir deftere
yazılarak, toplantıda bulunan bütün kat maliklerince imzalanır; karara aykırı
oy verenler bu aykırılığın sebebini belirterek imza koyarlar. Bir husus
hakkında ilerde çıkan anlaşmazlıklar, karar defterinde aynı hususa dair daha
önce verilmiş bir karar varsa kaide olarak ona göre çözülür.
V - Hakimin müdahalesi:
Madde 33 –
(Değişik birinci fıkra: 14/11/2007-5711/17 md.) Kat malikleri kurulunca verilen
kararlar aleyhine, kurul toplantısına katılan ancak 32 nci madde hükmü
gereğince aykırı oy kullanan her kat maliki karar tarihinden başlayarak bir ay
içinde, toplantıya katılmayan her kat maliki kararı öğrenmesinden başlayarak
bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak altı ay içinde
anagayrimenkulün bulunduğu yerdeki sulh mahkemesine iptal davası açabilir; kat
malikleri kurulu kararlarının yok veya mutlak butlanla hükümsüz sayıldığı
durumlarda süre koşulu aranmaz.
Kat
maliklerinden birinin yahut onun katından kira akdine, oturma hakkına veya
başka bir sebebe dayanarak devamlı surette faydalanan kimsenin, borç ve
yükümlerini yerine getirmemesi yüzünden zarar gören kat maliki veya kat
malikleri, anagayrimenkulün bulunduğu yerin sulh mahkemesine başvurarak hâkimin
müdahalesini isteyebilir. Hakim, ilgilileri dinledikten sonra, bu kanuna ve
yönetim planına ve bunlarda bir hüküm yoksa, genel hükümlere ve hakkaniyet
kaidelerine göre derhal kararını verir ve bunun, tespit edeceği kısa bir süre
içinde yerine getirilmesi lüzumunu ilgiliye tefhim veya tebliğ eder.
(Değişik üçüncü fıkra: 14/11/2007-5711/17 md.) Tespit edilen süre içinde
hâkimin kararını yerine getirmeyenlere, aynı mahkemece, ikiyüz elli Türk
Lirasından ikibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. 25 inci madde
hükmü saklıdır.
D) Yönetici:
I - Atanması:
Madde 34 – Kat
malikleri, anagayrimenkulün yönetimini kendi aralarından veya dışardan
seçecekleri bir kimseye veya üç kişilik bir kurula verebilirler; bu kimseye
(Yönetici), kurula da (Yönetim kurulu) denir. Anagayrimenkulün sekiz veya daha
fazla bağımsız bölümü varsa, yönetici atanması mecburidir. Anagayrimenkulün
bütün bölümleri bir kişinin mülkiyetinde ise, malik kanunen yönetici
durumundadır.
Yönetici, kat maliklerinin, hem sayı hem arsa payı bakımından çoğunluğu
tarafından atanır. Yönetici her yıl kat malikleri kurulunun kanuni yıllık
toplantısında yeniden atanır; eski yönetici tekrar atanabilir.
Kat malikleri anagayrimenkulün yönetiminde anlaşamaz veya toplanıp bir yönetici
atayamazlarsa, o geyrimenkulun bulunduğu yerin sulh mahkemesince, kat
maliklerinden birinin müracaatı üzerine ve mümkünse diğerleri de dinlendikten
sonra, gayrimenkule bir yönetici atanır.
Bu yönetici, aynen kat maliklerince atanan yöneticinin yetkilerine sahip ve kat
maliklerine karşı sorumlu olur. 4145
Sulh mahkemesince atanan yönetici, bu atanma üzerinden altı ay geçmedikçe, kat
malikleri kurulunca değiştirilemez Ancak haklı bir sebep çıkarsa, onu atamış
olan sulh mahkemesi, değiştirmeye müsaade edebilir.
Yönetici atanırken kendisiyle yapılan sözleşmede, teminat göstermesi şart
edilebilir; sözleşmede böyle bir şart olmasa bile, haklı bir sebebin çıkması
halinde, kat malikleri kurulu, yöneticiden teminat göstermesini isteyebilir.
(Değişik son fıkra: 14/11/2007-5711/18 md.) Yöneticinin ad ve soyadı ile iş ve
ev adresinin anagayrimenkulün kapısı yanına veya girişte görülecek bir yere
çerçeve içinde asılması mecburidir. Bu yapılmazsa, yöneticiden veya yönetim
kurulu üyelerinin her birine, ilgilinin başvurması üzerine aynı
mahkemece, elli Türk Lirasından ikiyüzelli Türk Lirasına
kadar idarî para cezası verilir.
II - Yöneticinin görevleri:
1. Genel yönetim işlerinin görülmesi:
Madde 35 –
Yöneticinin görevleri, yönetim planında belirtilir; yönetim planında aksine
hüküm olmadıkça, yönetici aşağıdaki işleri görür:
a) Kat malikleri kurulunca verilen kararların
yerine getirilmesi;
b) Anagayrimenkulün gayesine uygun olarak
kullanılması, korunması, bakımı ve onarımı için gereken tedbirlerin alınması;
c) Anagayrimenkulün
sigorta ettirilmesi;
d) Anagayrimenkulün genel yönetim işleriyle
korunma, onarım, temizlik gibi bakım işleri ve asansör ve kalorifer, sıcak ve
soğuk hava işletmesi ve sigorta için yönetim planında gösterilen zamanda, eğer
böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının ilk ayı içinde, kat
maliklerinden avans olarak münasip miktarda paranın toplanması ve bu avansın
harcanıp bitmesi halinde, geri kalan işler için tekrar avans toplanması;
e) Anagayrimenkulün yönetimiyle ilgili diğer bütün
ödemelerin kabulü, yönetim dolayısıyla doğan borçların ödenmesi ve kat
malikleri tarafından ayrıca yetkili kılınmışsa, bağımsız bölümlere ait kiraların
toplanması;
f) Anagayrimenkulün tümünü ilgilendiren tebligatın
kabulü;
g) Anagayrimenkulü ilgilendiren bir sürenin
geçmesinden veya bir hakkın kaybına meydan vermeyecek gerekli tedbirlerin
alınması;
h) Anagayrimenkulün korunması ve bakımı için kat maliklerinin
yararına olan hususlarda gerekli tedbirlerin, onlar adına alınması;
i) Kat mülkiyetine ilişkin borç ve yükümlerini
yerine getirmeyen kat maliklerine karşı dava ve icra takibi yapılması ve kanuni
ipotek hakkının kat mülkiyeti kütüğüne tescil ettirilmesi;
j) Topladığı paraları ve avansları yatırmak ve
gerektiğinde almak üzere muteber bir bankada kendi adına ve fakat
anagayrimenkulün yönetici sıfatı gösterilmek suretiyle, hesap açtırılması;
k) Kat malikleri kurulunun toplantıya çağırılması.
l) (Ek: 4/4/2015-6645/82 md.) Anagayrimenkulde
bulunan asansörlerin güvenli bir şekilde işletilmesinin sağlanması amacıyla
aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin ilgili teknik düzenlemelere uygun
şekilde yaptırılması ve bu işlemlere ilişkin ücretlerin ödenmesi.
(Ek fıkra: 4/4/2015-6645/82 md.) Bu Kanunun 34 üncü maddesinde belirtilen
şartları taşımasına rağmen yönetici ataması yapılmayan anagayrimenkulde,
birinci fıkrada sayılan işlerin yaptırılmasından kat malikleri müştereken
sorumludur. 4146
2. Defter tutulması ve belgelerin saklanması:
Madde 36 – Yönetici, kat malikleri kurulunun
kararlarını protokolleri, yapılan ihtar ve tebligatın özetini ve tarihlerini ve
bütün giderleri, 32 nci maddede sözü geçen deftere tarih sırasiyle yazmaya ve
bu defteri ve giderlerin belgeleriyle diğer bütün belgeleri bir dosyada
saklamaya mecburdur.
Bu defterin, her takvim yılının bitmesinden başlayarak bir ay içinde yönetici
tarafından notere kapattırılması mecburidir. Bu maddede yazılı görevleri yerine
getirmeyen yöneticiye 33 üncü maddenin son fıkrasında yazılı cezalar uygulanır.
3. İşletme projesinin yapılması:
Madde 37 –
(Değişik: 13/4/1983 - 2814/12 md.)
Kat malikleri kurulunca kabul edilmiş işletme projesi yoksa, yönetici
gecikmeksizin bir işletme projesi yapar.
Bu projede
özellikle:
a) Anagayrimenkulün bir yıllık yönetiminde tahmini
olarak gelir ve gider tutarları;
b) Tüm giderlerden her kat malikine, bu Kanunun 20
nci maddesindeki esaslara göre düşecek tahmini miktar;
c) Tahmini giderlerle diğer muhtemel giderleri
karşılamak üzere her kat malikinin 20 nci maddedeki esaslara göre vermesi
gereken avans tutarı; Gösterilir.
Bu proje,kat maliklerine veya bağımsız bölümden fiilen yararlananlara, imzaları
karşılığında veya taahhütlü mektupla bildirilir. Bildirimden başlayarak yedi
gün içinde projeye itiraz edilirse durum kat malikleri kurulunda incelenir ve
proje hakkında, karar verilir, gerekirse yeni bir proje hazırlanır.
Kesinleşen işletme projeleri veya kat malikleri kurulunun işletme giderleri ile
ilgili kararları, İcra ve İflas Kanununun 68 inci maddesinin 1 inci fıkrasında
belirtilen belgelerden sayılır.
III - Sorumluluğu:
1.Genel
kural:
Madde 38 –
Yönetici, kat maliklerine karşı aynen bir vekil gibi sorumludur. (Ek fıkra:
14/11/2007-5711/19 md.) Kat malikleri kurulu, ada temsilciler kurulu veya toplu
yapı temsilciler kurulu kararlarının iptaline ilişkin davalar, kat maliklerini
temsilen yöneticiye, toplu yapılarda ise ada temsilciler kurulu veya toplu yapı
temsilciler kurulunca seçilen yöneticiye husumet yöneltilmesi suretiyle
açılabilir.
Yönetici,
açılan davayı bütün kat maliklerine ve ada veya toplu yapı temsilciler kuruluna
duyurur. Kurul kararının iptali halinde bu konudaki yargılama giderleri ortak
giderlerden karşılanır.
2. Hesap Verme:
Madde 39 –
Yönetici, yönetim planında yazılı zamanlarda eğer böyle bir zaman yazılmamışsa
her takvim yılının birinci ayı içinde kat malikleri kuruluna, anagayrimenkul
dolayısıyla o tarihe kadar elde edilen gelirlerin ve yapılmış olan giderlerin
hesabına vermekle yükümlüdür. Kat maliklerinin yarısı isterse, bunların arsa
payları ne olursa, olsun yönetim planında yazılı zamanlar dışında da hesabın
gösterilmesi yöneticiden istenebilir. 4146-1
IV - Hakları:
Madde
40 –
Yönetici, kaide olarak vekilin haklarına sahiptir. Kat malikleri,kendilerine
düşen borçları ve yükümleri yönetici tarafından noterlikçe yaptırılan ihtara
rağmen vaktinde ve tamamen yerine getirmezlerse, yönetici, hiçbir tazminat
ödemeye mecbur olmaksızın, kendine ait sözleşmeyi feshedip yöneticilikten
çekilerek bu yüzden uğradığı zararın tazminini kat maliklerinden isteyebilir.
Yönetici, yönetim planında veya kendisiyle yapılan sözleşmede bir ücret tayin
edilmemiş olsa bile, kat maliklerinden uygun bir ücret isteyebilir. (Değişik:
13/4/1983-2814/13 md.) Kat malikleri kurulu, kat malikleri arasından atanmış
yöneticinin normal yönetim giderlerine katılıp katılmayacağı, katılacaksa, ne
oranda katılacağını kararlaştırır. Bu yolda, bir karar alınmamış ise, yönetici
yönetim süresince kendisine düşen normal yönetim giderlerinin yarısına
katılmaz.
E) Yönetimin denetlenmesi:
Madde 41 – Kat malikleri kurulu, yöneticinin bu
görevdeki tutumunu devamlı olarak denetler ve haklı bir sebebin çıkması halinde
onu her zaman değiştirebilir.
Hesapların denetlenmesi için yönetim planında, belli bir zaman konulmamışsa; bu
denetim her üç ayda bir yapılır; bununla beraber haklı bir sebep çıkarsa, hesap
denetlenmesi her zaman yapılabilir.
Kat malikleri kurulu denetim işini, kendi aralarından sayı ve arsa payı
çoğunluğuyla seçecekleri bir denetçiye veya üç kişilik bir denetim kuruluna
verebilir; bu halde denetçi veya denetim kurulu yönetim planında yazılı
zamanlarda, eğer zaman yazılmamışsa, her takvim yılının birinci ayı içinde kat
malikleri kuruluna verecekleri bir raporla denetimin sonucunu ve
anagayrimenkulün yönetim tarzı hakkındaki düşüncelerini bildirir; bu rapor
çoğaltılarak birer örneği taahhütlü mektupla kat maliklerine gönderilir.
Denetçiler bu raporu ve verecekleri kararları ve gerekli gördükleri diğer
hususları, (1) den başlayıp sıra ile giden sayfa numaraları taşıyan ve her
sayfası noter mührüyle tasdikli bir deftere geçirip tarih koyarak altını imza
ederler.
F) Yenilik ve ilaveler:
I - Faydalı olanlar:
Madde
42 – Kat
malikleri,anagayrimenkulün ortak yerlerinde kendi başlarında bir değişiklik
yapamazlar; ortak yerlerin düzgün veya bunları kullanmanın daha rahat ve kolay
bir hale konulmasına veya bu yerlerden elde edilecek faydanın çoğaltılmasına
yarayacak bütün yenilik ve ilaveler, kat maliklerinin sayı ve arsa payı
çoğunluğu ile verecekleri karar üzerine yapılır.
(Ek fıkra: 1/7/2005-5378/19 md.) Engellilerin yaşamı için zorunluluk göstermesi
hâlinde, proje tadili kat maliklerinin en geç üç ay içerisinde yapacağı
toplantıda görüşülerek sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanır.
Toplantının bu süre içerisinde yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla
kabul edilmemesi durumunda; ilgili kat malikinin talebi üzerine bina
güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir komisyon raporuna istinaden
ilgili mercilerden alınacak tasdikli proje değişikliği veya krokiye göre
inşaat, onarım ve tesis yapılır. İlgili merciler, tasdikli proje değişikliği
veya kroki taleplerini en geç altı ay içinde sonuçlandırır.
Komisyonun
teşkili, çalışma usûlü ile engellinin kullanımından sonraki süreç ile ilgili
usûl ve esaslar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Özürlüler İdaresi Başkanlığı
tarafından müştereken hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.(1)
Bu işlerin
giderleri, yeniliklerden faydalananlar tarafından, faydalanma oranına göre,
ödenir.
(1) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle, bu fıkrada yer
alan “Özürlülerin” ve “özürlünün” ibareleri sırasıyla “Engellilerin” ve
“engellinin” şeklinde değiştirilmiştir. 4146-2
(Değişik dördüncü fıkra: 18/4/2007-5627/16 md.) Kat maliklerinden birinin
isteği üzerine ısı yalıtımı, ısıtma sisteminin yakıt dönüşümü ve ısıtma
sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme
dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu ile verecekleri
karar üzerine yapılır. Ancak toplam inşaat alanı ikibin metrekare ve üzeri olan
binalarda merkezi ısıtma sisteminin ferdi ısıtma sistemine dönüştürülmesi, kat
maliklerinin sayı ve arsa payı olarak oybirliği ile verecekleri karar üzerine
yapılır.
Bu konuda
yapılacak ortak işlerin giderleri arsa payı oranına göre ödenir. Merkezi ısıtma
sistemlerinde ısınma giderlerinin paylaştırılmasına ilişkin usûl ve esaslar
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle
düzenlenir.
(Değişik beşinci fıkra: 18/4/2007-5627/16 md.) Isıtma sisteminin merkezi
sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesine
karar verilmesi halinde, yönetim planının bu karara aykırı hükümleri değiştirilmiş
sayılır.
II - Çok masraflı ve lüks olanlar:
Madde
43 –
Yapılması arzu edilen yenilik ve ilaveler çok masraflı ise veya yapının özel
durumuna göre lüks bir nitelik taşıyorsa veya anagayrimenkulün bütün kat
malikleri tarafından kullanılması mutlaka gerekli olan yerlerinde veya
geçitlerinde bulunmuyorsa, bunlardan faydalanmak istemeyen kat maliki, gidere
katılmak zorunda değildir; bu gibi yenilik ve ilavelerin giderini, onların
yapılmasına karar vermiş olan kat malikleri öderler.
Bununla beraber, başlangıçta giderlere katılmayan kat maliki veya onun külli
veya cüzi halefleri yenilik ve ilavelerin yapılması ve korunması giderlerine
sonradan, kendi arsa payları oranında katılırlarsa, yapılan lüks yenilik veya
ilaveden faydalanma hakkını kazanırlar.
III- Bağımsız bölüm ilavesi:
Madde
44 –
Anagayrimenkulün üstüne kat ilavesi veya mevcut çekme kat yerine tam kat
yapılması veya zemin veya bodrum katlarında veya arsanın boş kısmında 24 üncü
maddenin ikinci fıkrasında yazılı yerlerin sonradan yapımı veya ilavesi için:
a) Kat malikleri kurulunun buna oybirliğiyle karar
vermesi;
b) Anagayrimenkulün bu inşaattan sonra alacağı
duruma göre, yapılan yeni ilaveler de dahil olmak üzere bütün bağımsız
bölümlerine tahsis olunacak arsa paylarının, usulüne göre yeniden ve
oybirliğiyle tespit edilmesi;
c) İlave edilecek yeni bağımsız bölüme tahsis
edilen arsa payı üzerinde, tapu memuru huzurunda yapılacak resmi senetle, 14
üncü maddeye göre kat irtifakı kurularak bunun, anagayrimenkulün bütün bağımsız
bölümlerinin kat mülkiyeti kütüğündeki irtifaklar hanesine tescil edilmesi ve
anagayrimenkulün kapanan eski kütük sayfasiyle 13 üncü madde hükmüne göre
bağlantı sağlanması; Şarttır. 4147
Bu nitelikteki ilave ve genişletmelere muvafakat etmekle beraber kendisi
katılmak istemeyen kat maliklerinin arsa paylarından, bu ilaveler sebebiyle
azalan kısmın, ilaveyi yaptıranların bağımsız bölümlerine tahsisini kabul
ettikleri, resmi senette belirtilir.
Bu takdirde, yeni bağımsız bölümün yapılmasına katılmayan kat maliklerinin arsa
paylarından yeni tahsis sebebiyle azalan kısmın bedeli kendilerine ödenmek şartıyla,
yeni yapılan bağımsız bölüm, kat irtifakı kurulmasına dair olan eski resmi
senet gereğince kat mülkiyetine çevrilerek onu yaptıranın mülkü veya
yaptıranların ortak mülkü olur ve kat mülkiyeti kütüğünün ayrı bir sayfasına
yeni malik veya malikler adına tescil edilir.
G) Temliki tasarruflar ve önemli işler:
Madde 45 – Anagayrimenkulün bir hakla kayıtlanması
veya arsanın bölünmesi ve bölünen kısmın mülkiyetinin başkasına devrolunması
gibi temliki tasarruflar veya anayapının dış duvarlarının, çatı veya damının
reklam maksadıyla kiralanması gibi önemli yönetim işleri ancak bütün kat
maliklerinin oybirliğiyle verecekleri karar üzerine yapılabilir.
ALTINCI BÖLÜM
Kat Mülkiyetinin ve Kat İrtifakının Sona Ermesi
A) Kat mülkiyetinin sona ermesi:
I - Anagayrimenkulün arsasıyla birlikte yok olması veya
kamulaştırılması ile:
Madde 46 – Kat mülkiyeti, kat mülkiyeti
kütüğündeki sicil kaydının silinmesiyle sona erer.
Anagayrimenkulün bütün bağımsız bölümlerinin bir tek kişinin mülkiyetinde
toplanması ile kat mülkiyeti kendiliğinden sona ermez.
Sicil kaydı, bütün kat maliklerinin veya bütün bağımsız bölümleri kendi
mülkiyetinde toplamış bulunan malikin, anagayrimankuldeki kat mülkiyetinin adi
mülkiyete çevrilmesine ait yazılı istemi üzerine silinir ve o gayrimenkul,
müstakil bölümlere bağlı arsa paylarına göre, genel kütükte yeni bir sayfaya
geçirerek ve eski kayıtları ile bağlantı sağlamak suretiyle tescil olunur. Anagayrimenkulün
niteliğinde kat mülkiyetinin kurulmasından sonra değişiklikler olmuşsa, yeni
sicil kaydına bunlar da yazılır.
Bağımsız bölümlerden biri bir ayni hakla veya sicile şerh verilen bir şahsi
hakla kayıtlanmış bulunuyorsa, hak sahibinin muvafakatiyle o hak kütükten
silinmedikçe, anagayrimenkul üzerindeki kat mülkiyetinin adi mülkiyete
çevrilmesi ve kat mülkiyeti kütüğündeki sicil kaydının silinmesi istenemez.
Kayıtlayıcı hakkın sahibi, sicil kaydının silinmesine muvafakat etmemekle
beraber hakkının yalnız borçluya ait mülkiyet payına veya hakkın niteliğine
göre, bütün ortak mülkiyet paylarına aktarılmasına muvafakat ederse bu hak
sicilden silinmeksizin yalnız borçlunun, adi mülkiyet gayrimenkuldeki bütün
ortak mülkiyet payları üzerine geçirilmek suretiyle genel kütüğe tescil olunur.
Anagayrimenkulün arsasıyla birlikte tamamen yok olması veya kamulaştırılması
halinde sicil kaydının silinmesi genel hükümlere göre yapılır.
Anagayrimenkul kamulaştırılırsa, her bağımsız bölümün kamulaştırma bedeli bağlantılı
bulunduğu arsa payı ve eklentileri de göz önünde tutularak ayrı ayrı takdir
olunur ve o bölümün malikine ödenir.
II - Anayapının harap olması:
Madde 47 – Anayapının tümü harap olmuşsa,
anagayrimenkul üzerindeki kat mülkiyeti
kendiliğinden sona erer.
Ana yapının bağımsız bölümlerinden biri tamamen harap olur ve o bölümün maliki
iki yıl içinde bölümünü yeniden yaptırmazsa, diğer kat malikleri veya bunlardan
bir kısmı, bu sürenin tamamlanmasından başlayarak bir yıl içinde o bölüme ait
arsa payının, değeri karşılığında ve arsa payları oranında kendilerine
devredilmesini hakimden isteyebilirler. Bu halde devrolunan arsa payları kat
mülkiyeti kütüğünün ilgili sayfalarının (Beyanlar) hanesine işaret olunur; arsa
payını devralanlar, devraldıkları tarihten başlayarak iki yıl içinde, harap
olan bağımsız bölümü yeniden yaptırmaya veya aynı süre içerisinde bütün kat
malikleri bağımsız bölümlere bağlı arsa paylarını bu kanunun 3 üncü maddesinin
2 nci fıkrasındaki esaslara göre yeniden hesaplayarak kat mülkiyeti kütüğüne
geçirmeye mecburdurlar.
Yukardaki fıkra hükmüne uyulmadığı takdirde anagayrimenkul üzerindeki kat
mülkiyeti kendiliğinden sona ererek, gerek o gayrimenkul ve gerek harap olan
bölümler için alınan sigorta bedeli üzerinde ortak mülkiyet hükümleri uygulanır.
Birden ziyade bağımsız bölüm tamamen harap olup da bunlardan birinin yeniden
yapılması diğerinin yapılmasına bağlı bulunuyorsa, bağımsız bölümleri harap
olan kat malikleri bunları yeniden yaptırıp yaptırmıyacaklarını, harab olma
tarihinden başlayarak altı ay içinde diğer kat maliklerine yazılı olarak
bildirmeye mecburdurlar. (Değişik son cümle: 14/11/2007-5711/20 md.)
Bildirmeyenlerin yeniden yaptırmak istemedikleri kabul olunur ve onların arsa
payları, değeri karşılığında bölümlerini yeniden yaptırmak isteyenlere
öncelikle devredilir.
Harab olan bağımsız bölümler üzerindeki kat mülkiyeti bu maddede yazılı süreler
devamınca kendiliğinden kat irtifakına çevrilir ve kat mülkiyeti kütüğünde
beyanlar hanesine geçici şerh verilir. Bağımsız bölüm yapılınca onun üzerindeki
kat mülkiyeti yeniden doğar ve geçici şerh kütükten silinir.
III - Bildirme ödevi ve kaydın silinmesi:
Madde 48 – Anagayrimenkulün veya ana yapının
tümünün veya bir kısmının harab olması halinde durum yönetici tarafından o
gayrimenkulün bulunduğu yerin tapu idaresine ve bütün kat maliklerine; eğer
yönetici yoksa, bağımsız bölümü harap olan kat maliki tarafından tapu idaresine
derhal bildirir; bunun bildirilmemesi yüzünden doğacak zararların tümünden
bağımsız bölümü harap olan kat maliki, zararın beşte biri oranındaki kısmından
da yönetici müteselsilen sorumlu olup, Hazine sorumlu değildir.
Kat mülkiyeti sona erince, kat mülkiyeti kütüğündeki sayfalar kapatılarak
gayrimenkulün kaydı anayapıdan sağlam kalan kısımlar gösterilmek ve kat mülkiyeti
kütüğü kurulmadan önceki genel kütük kaydı ile bağlantı sağlamak suretiyle,
arsa payları oranında ortak mülkiyet esaslarına göre, genel kütüğe tescil
edilir. Bu halde sigorta bedelleriyle enkaz üzerinde de ortak mülkiyet
hükümleri yürür.
Tümü harab
olan anayapının arsasında malik veya ortak malikler tarafından yine kat
mülkiyeti esasına göre yeni bir yapı yapılmak istenirse, kat irtifakı ve kat
mülkiyeti kurulmasına dair hükümler uygulanır.
B) Kat irtifakının sona ermesi:
Madde 49 – Kat irtifakına konu olan arsanın maliki
veya ortak malikleri, tapu memuruna verecekleri yazılı bir beyanla kat
irtifakına ait sicil kaydını sildirerek bu irtifaka her zaman son
verebilirler.
Kat irtifakı, buna konu olan arsanın tamamiyle yok olması veya üzerinde yapı
yapılamayacak hale gelmesi veya kamulaştırılması ile kendiliğinden sona erer.
(Değişik fıkralar: 13/4/1983 - 2814/14 md.):
Kat irtifakına konu olan arsa üzerinde, bu irtifakın kurulması sırasında
verilen plana göre
beş yıl içinde yapı yapılmazsa maliklerden birinin istemi üzerine, sulh hakimi,
gerektiğinde ilgilileri de dinleyerek, duruma göre kat irtifakının sona
ermesine veya belli bir süre için uzatılmasına karar verir. Süre istem üzerine
yeniden uzatılabilir.
Yukarıdaki fıkra uyarınca kat irtifakı kaldırıldığında tapu kütüğündeki kayıt
silinir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
A) Yasaklar:
Madde 50 – Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra
Medeni Kanuna ve diğer kanunlara göre,
bir gayrimenkulün paydaşlarından birinin o gayrimenkulün bir bölümünden kat maliki
gibi tek
başına faydalanmasını sağlamak için irtifak hakkı kurulamaz.
Tümü kârgir olmayan yapılarda kat mülkiyeti kurulamaz.
B) Yeni duruma uyma:
I - Medeni Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra kurulan
irtifaklarda:
Madde 51 – (Değişik birinci fıkra: 30/4/1969 -
1166/1 md.) Medeni Kanunun yürürlüğe
girmesinden sonra bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar bir gayrimenkulün
paydaşlarından birinin o gayrimenkulün bir bölümünden kat maliki gibi tek
başına faydalanmasını sağlamak için üzerinde irtifak hakkı kurulmuş olan
gayrimenkullerin mülkiyetinin 2/1/1971 tarihine kadar kat mülkiyetine
çevrilmesi ve kat mülkiyeti kütüğüne tescil ettirilmesi mecburidir. Bu
yapılmazsa irtifak hakları sona ererek yalnız ortak mülkiyet devam eder.
Gayrimenkul üzerindeki mülkiyetin birinci fıkra gereğince kat mülkiyetine
çevrilmesi ve kat mülkiyet kütüğüne tescili, ortak maliklerden birinin tapu
dairesine başvurması üzerine tapu idaresindeki belgelere ve bu kanunun 12 nci
maddesinin (b) bendinde yazılı fotoğrafa dayanılarak yapılır; bu halde
fotoğrafın, tapu dairesine başvuran ortak malikin imzası ile tasdik edilmesi
yeter.
Diğer ortak malikler bu çevrilmeye itiraz edemeyecekleri gibi bunun giderlerine
katılmaktan ve yönetim planı yapmaktan kaçınamazlar; kaçınılırsa, hakimin
müdahalasine dair olan 33 üncü madde hükmü uygulanır.
II - Medeni Kanundan önce kurulmuş olan haklarda:
Madde 52 – Medeni Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce (Hava hakkı, oda mülkiyeti) gibi isimler altında kurulmuş olan
haklar, bu kanunun yürürlüğe girmesinden başlayarak üç yıl içinde, aşağıda
yazılı hükümlere göre, bu kanun uyarınca kat mülkiyetine veya kat irtifakına
çevrilir:
a) Gayrimenkul üzerinde bu haklara konu olan yapı
bölümleri mevcut ise, hak sahipleri, aralarında yapacakları bir sözleşme ile, o
gayrimenkulün arsasında, bölümlerinin değerleri oranında ve hiçbir bedel
ödemeye mecbur olmaksızın, Medeni Kanunun ortak mülkiyet hükümlerine göre
paydaş olurlar ve Kat Mülkiyeti Kanununun ilgili hükümleri uyarınca kat
mülkiyetini kurarlar.
b) Yapı bölümleri mevcut olmayıp yalnız hava hakkı
mevcut ise, bu hak (a) bendindeki esaslara göre hak sahibinin arsada paydaş
olması suretiyle kendiliğinden kat irtifakı hakkına çevrilir ve kütüğe o
suretle tescil edilir.
c) Hak sahipleri anlaşarak bu kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren üç yıl içinde eski haklarını kat mülkiyetine veya kat
irtifakına çevirmezlerse, bu çevirme, gayrimenkulün bulunduğu yerin tapu
idaresince, ayrı ayrı bölümlerin değerleri oranında arsa paylarının tespiti ve
gerekli belgelerin hazırlanması suretiyle ve bu maddenin (a) ve (b)
bendlerindeki esaslar uyarınca, hak sahiplerinden birinin müracaatı üzerine
veya doğrudan doğruya yapılır ve durum bütün hak sahiplerine bildirilir.
Bu hakların tapu idaresince kat mülkiyetine veya kat irtifakına doğrudan
doğruya çevrilmesi için gereken masraflar Hazinece ödenerek, kamu alacaklarının
tahsili hakkındaki özel kanun hükümlerine göre hak sahiplerinden alınır.
Hak sahipleri tapu idaresinin kararına karşı, bunun kendilerine bildirilmesinden
başlayarak bir ay içinde, sulh mahkemesine dava açmak suretiyle itiraz
edebilirler.
III - Medeni Kanuna göre kurulmuş kat irtifaklarının yönetimi:
Madde 53 – Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten
önce bir gayrimenkulün paydaşlarından birinin o gayrimenkulün bir bölümünden
kat maliki gibi tek başına faydalanmasını sağlamak için kurulmuş olan irtifak
hakları, bu Kanuna göre kat mülkiyetine çevrilinceye kadar anagayrimenkulün
yönetimi, yönetim planı yapılması mecburiyeti ve giderlere ve sigorta mecburiyetine
ve bunun primlerine katılma hususlarında bu kanun hükümleri uygulanır.
C) Özel kanuna göre ortaklaştırma (Şüyulandırma) halinde kat
mülkiyetinin durumu:
Madde 54 – (Değişik birinci fıkra:
14/11/2007-5711/21 md.) İmar Kanunu hükümlerine göre ortaklaştırma halinde,
ortaklaştırılan gayrimenkuller arasında kat mülkiyetine tâbi gayrimenkul varsa
ve ortaklaştırma, 9/11/1985 tarihinden önce ise 6785 sayılı İmar Kanununun 46
ncı maddesi, bu tarihten sonra ise 3194 sayılı İmar Kanununun 16 ncı maddesi
gereğince ortaklığın giderilmesi hususunda bütün malikler anlaştıkları
takdirde, ortaklığın giderilmesi bu anlaşma hükümlerine göre yapılır.
(Değişik ikinci fıkra: 14/11/2007-5711/21 md.) Böyle bir anlaşmaya varılamazsa,
her gayrimenkulün ortaklaştırmadan önceki geçer değerleri, birinci fıkrada sözü
geçen madde hükümlerine göre ortaklığı gidermekle görevli sulh mahkemesince
ayrı ayrı takdir edilerek, bunlara Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan
üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle her bir gayrimenkulün hükme en yakın
tarih itibarıyla ulaştığı değerleri tespit edildikten sonra, bunlardan değeri
en fazla olan gayrimenkulün malikine, öteki gayrimenkulleri bu değerle satın
almasını teklife karar verilir ve bu teklif kabul edilip bedel ödenince
ortaklık giderilmiş olur.
Kesinleşen sulh mahkemesi kararının tebliğinden başlayarak bir ay içinde bedel
ödenmez veya altı ay içinde ödenmek üzere banka mektubu veya ayni teminat
gösterilmezse ortaklaştırılan gayrimenkullerin tümü, imar durumuna göre
mümkünse kat mülkiyeti muhafaza ve diğer gayrimenkuller buna ilhak edilerek,
eğer bu mümkün değilse kat mülkiyeti kaldırılarak, açık artırma yoluyla satılıp
ortaklık giderilir ve satış bedeli her gayrimenkulün, ikinci fıkra uyarınca
takdir edilmiş olan değerleri arasındaki orana göre, maliklere paylaştırılır.
D) Harç ve vergiler:
Madde 55 – Bu kanuna göre kat mülkiyeti ve kat
irtifakı kurulması, mülkiyetin başkasına
devrini ihtiva etmedikçe her çeşit harc ve vergiden muaftır. Bu muafiyet,
Medeni Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra kurulan irtifak haklarının 51 nci
madde gereğince kat mülkiyetine ve Medeni Kanundan önce kurulmuş olan hakların
52 nci maddeye göre kat mülkiyeti veya kat irtifakına çevrilmesi işlemlerine de
şamildir.
Kurulan kat mülkiyetleri tapu memurunca derhal anagayrimenkulün kayıtlı
bulunduğu yerin belediyesine ve vergi dairesine bildirilir.
E) Belediyesi olmayan yerlerdeki durum:
Madde 56 – Bu
kanunun belediyelere yüklediği görevler, belediye olmayan, yerlerde o
yerin bağlı bulunduğu ilçe veya il merkezleri belediyelerince, 6785 sayılı İmar
Kanununun 47 nci maddesinde bahsi geçen sahalarda ise ilgili belediyece yerine
getirilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM (1)
Devre
Mülk Hakkı
Madde 57 – Mesken olarak kullanılmaya elverişli
bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya
bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet
payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir.
Bu hakka devre mülk hakkı denir.
Madde 58 – Aksi resmi senette kararlaştırılmadıkça
devre mülk hakkının bağlı olduğu pay, devrelerin sayı ve süreleri esas alınarak
eşit bir biçimde belirlenir.
Devre mülk hakkı ancak mesken nitelikli, kat mülkiyetine veya kat irtifakına
çevrilmiş yahut müstakil yapılarda kurulabilir.
Devre mülk üzerinde bu hakla bağdaşan ayni haklar tesis edilebilir.
Devre mülk hakkı bağlı olduğu müşterek mülkiyet payına bağlı olarak devir ve
temlik edilebilir ve mirasçılara geçer.
Madde 59 – Devre mülk hakkının yılın belirli
dönemlerine ayrılması ve 15 günden daha az süreli olmaması gerekir. Sözleşmede
aksi kararlaştırılmamışsa devre mülk hakkı sahibi bu hakkın kullanımını
başkalarına bırakabilir.
Madde 60 – Ana taşınmaz mal ile bağımsız
bölümlerin ve müstakil yapıların tapu kütüklerinin beyanlar hanesine, bağımsız
bölüm veya yapı üzerinde devre mülk hakkı kurulduğu işaret edilir ve
düzenlenecek tapu senedinde de bu husus belirtilir.
Madde 61 – Üzerinde devre mülk hakkı kurulacak
yapı veya bağımsız bölümlerin ortak malikler arasında dönem süresi, devir ve
teslimi ile istifade şekil ve usulleri, yöneticilerin seçimi ile hak ve
sorumlulukları, büyük onarım için ayrılacak dönem, bakım masrafları gibi
hususlar devre mülk sözleşmesinde belirlenir. Bu hususları içeren ve bütün hak
sahiplerince imzalanan devre mülk sözleşmesi resmi senede eklenir ve tapu
kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilir.
Devre mülk hakkı kurulan her yapı veya bağımsız bölüm için ortak malikler,
kendi aralarından veya dışardan bir gerek veya tüzelkişiyi yönetici ve kat
malikleri kuruluna temsilci olarak tayin ederler. Bu Kanunun genel hükümlerine
göre atanan yöneticilere devre mülk yöneticiliği ile ilgili görevler de
verilebilir.
Madde 62 – Kat mülkiyetine çevrilmiş birden fazla
bağımsız bölümlerden bazılarının üzerinde devre mülk hakkı kurulması, aksi yönetim
planında kararlaştırılmamışsa, diğer bağımsız bölüm maliklerinin
muvafakatlarına bağlı değildir.
Madde 63 – Üzerinde devre mülk hakkı kurulan yapı
veya bağımsız bölümün ortak malikleri, aksi sözleşme ile kararlaştırılmamışsa,
şuyuun giderilmesini isteyemezler.
Madde 64 – Devre mülk hak sahipleri, kendilerine
ayrılan ve tapu sicilinde belirtilen dönem süresi sonunda istifade ettikleri
bağımsız bölüm veya yapıyı sözleşme hükümleri gereğince boşaltmaya ve yeni hak
sahibine teslime mecburdurlar.
Dönem süresi sonunda tahliye olmadığı takdirde, istifade edecek dönem
sahibinden birisinin veya yöneticinin tapu kaydını ve sözleşmeyi talebine
ekleyerek ibrazı halinde, mahallin en büyük mülki amirin emri ile, başkaca bir
işlem ve tebligata lüzum kalmadan, derhal zabıtaca boşaltılır. İdare veya yargı
organlarına yapılacak başvuru, bu boşaltma işlemini durdurmaz. İlgililerin
kanundan ve sözleşmeden doğan hakları saklıdır.
Madde 65 – Devre mülk hakkı sahiplerinin hak ve
borçları, yetki ve sorumluluklarının tespit ve uyuşmazlıkların çözümlenmesinde
bu Kanunda, sözleşmede veya yönetim planında hüküm bulunmayan hallerde Türk
Medeni Kanunu ve ilgili diğer kanun hükümleri uygulanır.
DOKUZUNCU BÖLÜM (1)
Toplu Yapılara İlişkin Özel Hükümler
Kapsam
Madde 66 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Toplu yapı, bir veya birden çok imar parseli üzerinde, belli bir onaylı
yerleşim plânına göre yapılmış veya yapılacak, alt yapı tesisleri, ortak
kullanım yerleri, sosyal tesis ve hizmetler ile bunların yönetimi bakımından
birbirleriyle bağlantılı birden çok yapıyı ifade eder.
Toplu yapı kapsamındaki imar parsellerinin bitişik veya komşu olmaları şarttır.
Ancak bu parseller arasında kalan ve imar plânına göre yol, meydan, yeşil alan,
park, otopark gibi kamuya ayrılan yerler için bu şart aranmaz. Toplu yapı
kapsamındaki her imar parseli, kat irtifakının veya kat mülkiyetinin tesisinde
ayrı ayrı dikkate alınır. Ancak, toplu yapı birden fazla imar parselini
içeriyorsa, münferit parseller üzerinde toplu yapı hükümlerine tâbi olacak
şekilde kat mülkiyeti ilişkisi kurulamaz.
Yapılar tamamlandıkça, tamamlanan yapılara ilişkin kat irtifakları kat
mülkiyetine çevrilebilir.
Ortak yerler
Madde 67 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Toplu yapı kapsamında olup, bütünüyle bu kapsamdaki bağımsız bölümlerin ortak
kullanma ve faydalanmasına tahsis edilmiş bulunan parsellerin malik hanesine,
tahsis edildikleri toplu yapı kapsamındaki diğer parsellerin ada, parsel, blok
ve bağımsız bölüm numaraları gösterilmek suretiyle tapu siciline kaydedilir ve
bu suretle tahsis edildikleri parsellerde bulunan bağımsız bölümlerin ortak
yeri olur.
Toplu yapı kapsamında bulunan birden çok yapının ortak sosyal ve alt yapı
tesisleri bulundukları parsel veya yapıya bakılmaksızın, tahsis edildikleri
bağımsız bölümlerin ortak yeri sayılır.
Vaziyet plân ve projeleri
Madde 68 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Toplu yapılarda; yapıların konumları, ortak nitelikteki yerler ve tesisler,
bunların kullanılış amaç ve şekilleri, toplu yapı kapsamındaki parsel veya
parsellerin tamamını kapsayacak şekilde, bir bütün olarak ilgili makamlarca
onaylanmış imar plânı hükümlerine uygun olarak hazırlanmış vaziyet plânında ve
projelerde belirtilir.
Kamuya ayrılan yerlerin düzenlenmesi, işletilmesi ve bakımı, bu konuda yetkili
kamu kurumu ile mutabakat sağlanması hâlinde, kamunun kullanımını kısıtlamamak
şartıyla toplu yapı yönetimi tarafından üstlenilebilir.
Toplu yapı uygulamasında, kat mülkiyetinin ve kat irtifakının tesisine,
aranacak belgelere, tapuda yapılacak işlemlere ilişkin hususlar, Bayındırlık ve
İskân Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Yönetim
Madde 69 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Toplu yapı kapsamında bulunan parsel ve parsellerdeki birden çok bağımsız
bölümü kapsayan ana yapıda ortak yerleri bulunan blok yapıların her biri, kendi
sorunlarına ve yalnız o bloğa ait ortak yerlere ilişkin olarak, o blokta
bulunan bağımsız bölüm maliklerinden oluşan blok kat malikleri kurulunca
yönetilir. Bir parselde blok niteliğinde olmayan yapılar varsa veya bu
nitelikteki yapılarla blok yapılar aynı parselde yer alıyorsa, kendi
sorunlarına ve o parsele ait ortak yerlere ilişkin olarak, o parselde bulunan
bağımsız bölüm maliklerinden oluşan kat malikleri kurulunca yönetilir. Yönetim
plânında blokların ve blok niteliğinde olmayan yapıların idare tarzı ayrıca
belirtilir.
Bir adada birden çok parsel yer alıyorsa, adayı oluşturan parsellere ait ortak
yerler, o adada bulunan bağımsız bölüm maliklerinden oluşan ada kat malikleri
kurulunca yönetilir ve yönetim tarzı, kanunların emredici hükümleri saklı
kalmak şartıyla, bu kurul tarafından kararlaştırılır. Bu yetki, yönetim
plânında ada temsilciler kuruluna verilebilir. Yönetim plânında başka türlü
düzenlenmemişse, ada temsilciler kurulu, blok yapılarda her blokta bulunan
bağımsız bölüm maliklerince seçilen blok yöneticileri ve blok niteliğinde
olmayan yapıların bağımsız bölüm maliklerince seçilen temsilcilerden oluşur.
Ada temsilciler kurulu üyelerinin sayısı ve nasıl seçileceği toplu yapının
özelliği dikkate alınarak yönetim plânında belirtilir. Ada temsilciler
kurulunda bu yöneticiler ve temsilciler yönettikleri ve temsil ettikleri
bağımsız bölüm sayısı kadar oy hakkına sahiptirler.
Toplu yapı kapsamındaki ortak yapı, yer ve tesisler, bu kapsamda yer alan
bağımsız bölüm maliklerinden oluşan toplu yapı kat malikleri kurulunca
yönetilir ve yönetim tarzı, kanunların emredici hükümleri saklı kalmak
şartıyla, bu kurul tarafından kararlaştırılır. Bu yetki, yönetim plânında toplu
yapı temsilciler kuruluna verilebilir. Yönetim plânında başka türlü
düzenlenmemişse, toplu yapı temsilciler kurulu, blok yapılarda her blokta
bulunan bağımsız bölüm maliklerince seçilen blok yöneticileri ve blok
niteliğinde olmayan yapıların bağımsız bölüm maliklerince seçilen
temsilcilerden oluşur. Toplu yapı temsilciler kurulu üyelerinin sayısı ve nasıl
seçileceği toplu yapının özelliği dikkate alınarak yönetim plânında belirtilir.
Toplu yapı temsilciler kurulunda bu yöneticiler ve temsilciler yönettikleri ve temsil
ettikleri bağımsız bölüm sayısı kadar oy hakkına sahiptirler.
Yönetim plânı ve değiştirilmesi
Madde 70 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Toplu yapı kapsamındaki yapı ve yerler için tamamını kapsayan bir tek yönetim
plânı düzenlenir. Yönetim plânı, toplu yapı kapsamındaki bütün kat maliklerini
bağlar. Yönetim plânının değiştirilebilmesi için, toplu yapı temsilciler kurulu
üyelerinin temsil ettikleri bağımsız bölümlerin tamsayısının beşte dördünün oyu
şarttır.
Geçici yönetimle ilgili yönetim plânı hükümleri, toplu yapı alanındaki bağımsız
bölüm maliklerinin beşte dördünün oylarıyla değiştirilebilir.
Yönetici ve denetçi atama
Madde 71 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Yönetim plânında başka türlü düzenlenmedikçe, blok kat malikleri kurulu blok
için, blok niteliğinde olmayan yapıların yer aldığı parseldeki kat malikleri
kendilerine özgülenen ortak yer ve tesisler için, toplu yapı temsilciler kurulu
ise toplu yapı kapsamındaki bütün ortak yapı, yer ve tesisler için yönetici ve
denetçi atar.
Blok yöneticisi ve denetçisi, bloktaki kat maliklerinin; blok niteliğinde
olmayan yapıların ortak yer ve tesisleri için yönetici ve denetçi, bu
yapılardaki kat maliklerinin sayı ve arsa payı bakımından çoğunluğu tarafından
seçilir. Toplu yapı kapsamındaki bütün ortak yapı, yer ve tesisler için
yönetici ve denetçi ise, toplu yapı temsilciler kuruluna katılan yönetici ve
temsilcilerin, yönettikleri ve temsil ettikleri bağımsız bölüm sayısının salt
çoğunluğunun oyu ile atanır.
Ortak giderlere katılma
Madde 72 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Toplu yapı kapsamındaki belli bir yapıya veya yapıların sadece birkaçındaki kat
maliklerinin ortak kullanım ve yararlanmasına tahsis edilmiş ortak yer ve
tesislere ilişkin ortak giderler, o yapılardaki kat malikleri tarafından, bütün
bağımsız bölümlerin ortak kullanım ve yararlanmasına tahsis edilmiş tesis ve
yerlere ilişkin ortak giderler ise bütün kat malikleri tarafından karşılanır.
Blok kat malikleri, toplu yapı temsilcileri ve geçici yönetim kurulu kararları,
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasında
belirtilen belgelerden sayılır.
Kat malikleri, toplu yapı kapsamındaki ortak yapı, yer ve tesisler üzerindeki
kullanma hakkından vazgeçmek veya bunların başka bir parselde veya kamuya ait
alanlarda bulunduğunu veya bağımsız bölümlerinin veya kendilerinin durumu
dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek
suretiyle toplu yapı ortak gider payını ve toplanacak avansı ödemekten
kaçınamazlar.
Geçici yönetim
Madde 73 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Yönetim plânında toplu yapı temsilciler kurulu oluşuncaya kadar, bu kurulun
görevlerini üstlenmek, yetkilerini kullanmak ve kurulun oluşması için gerekli
girişim ve çağrılarda bulunmak üzere, bir geçici yönetim kurulması öngörülebilir.
Bu takdirde yönetim plânında geçici yönetimin nasıl oluşacağına ve ne zamana
kadar devam edeceğine ilişkin hükümlere yer verilir. Geçici yönetim en geç
toplu yapının bitimini izleyen bir yıl sonrasına kadar devam edebilir. Bu süre,
her halde toplu yapı kapsamındaki ilk yapı ruhsatının alınmasından itibaren on
yıl geçmekle sona erer.
Uygulanacak diğer hükümler
Madde 74 – (Ek: 14/11/2007-5711/22 md.)
Bu bölümde öngörülen özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda yer alan
bütün hükümler, toplu yapılar hakkında da aynen veya kıyas yoluyla tatbik
edilir.
Görevli mahkeme:
Ek Madde 1 – (Ek: 13/4/1983-2814/15 md.)
Bu Kanunun uygulanmasından doğacak her türlü anlaşmazlık sulh mahkemelerinde
çözümlenir.
Kullanma yerlerinin boşaltılması:
Ek Madde 2 – (Ek: 13/4/1983 - 2814/15 md.)
Kat malikleri kurulunca veya bu kurulca yetki verilen yönetici tarafından
sözleşmeleri herhangi bir nedenle feshedilen veya sona eren, kapıcı,
kaloriferci, bahçıvan ve bekçiler ile dışarıdan atanan yöneticiler kendilerine
bu görevleri dolayısıyla bir yer tahsis edilmiş ise, bu yerleri onbeş gün
içerisinde boşaltmak zorundadırlar. Bu süre içinde boşaltılmayan yerler
yöneticinin veya kat maliklerinden herhangi birinin başvurusu üzerine başkaca
tebligata lüzum kalmadan mahalli mülki amirlerin kararı ile bir hafta içinde
zabıtaca boşaltılır. İdare ve yargı organlarına yapılacak başvuru, bu
kararların yerine getirilmesini durdurmaz. İlgililerin kanun ve sözleşmeden
doğan hakları saklıdır.
Birden çok yapılarda uygulanacak özel hükümler:
Ek Madde 3 – (Ek:13/4/1983 - 2814/15 md.; Mülga:
14/11/2007-5711/24 md.)
Kat irtifakına geçiş:
Ek Madde 4 – (Ek: 13/4/1983 - 2814/15 md.)
Beş veya daha fazla kişi tarafından üzerinde bir veya birden çok yapı
yaptırılmak amacıyla birlikte bir arsa edinilmiş olması ve pay sahiplerinden en
az beşte dördünün kat irtifakına geçiş konusunda aldığı karara uyulmaması
halinde, karara uymayan pay sahiplerinin gayrimenkuldeki paylarının iptaline ve
bu payların, isteyen diğer pay sahipleri adına tesciline sulh mahkemesi
tarafından aşağıdaki şartlarla karar verilir:
a) Müşterek gayrimenkulün yukarıda belirtilen amaçla
edinildiğinin ispat edilmiş olması,
b) Müşterek maliklerin yukarıda açıklanan çoğunluğunun kat
irtifakına geçiş kararına veya bununla ilgili yükümlülüklere noterlikçe yapılan
tebligata rağmen iki ay içinde uyulmamış olması,
c) Karara uymayan müşterek maliklerin paylarının
mahkemece tespit edilen rayiç bedelinin mahkeme veznesine depo edilmesi.
Hatalı blok veya bağımsız bölüm numaralarının düzeltilmesi
Ek Madde 5 – (Ek:4/7/2019-7181/5 md.)
Kat mülkiyetine tabi yapıların projesindeki hatalı blok numaralarının
düzeltilebilmesi için; blok bazında kat malikleri kurulunun salt çoğunluğuyla
alınmış karar ile lisanslı harita ve kadastro bürosu veya kadastro müdürlüğü
tarafından hazırlanan teknik rapor gereğince düzenlenen ve ilgili idarece
onaylanan yeni vaziyet planı ilgilisi tarafından tapu müdürlüğüne sunulur.
Kat mülkiyetine tabi yapıların projesindeki hatalı bağımsız bölüm numaralarının
düzeltilebilmesi için; lisanslı harita ve kadastro bürosu veya kadastro
müdürlüğü tarafından hazırlanan ve ilgili idarece onaylanan teknik rapor
ilgilisi tarafından tapu müdürlüğüne sunulur. Bu fıkra kapsamında yapılan
düzeltmelerde ayni ve şahsi hak lehtarlarının muvafakati aranır.
Geçici Madde 1 – (Ek: 14/11/2007-5711/23 md.;
Değişik: 23/6/2009-5912/4 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kat irtifakı kurulmuş ve üzerindeki
yapılar tamamlanıp yapı kullanma izin belgesi alınmış yapılarda, kat irtifakına
sahip ortak maliklerden birinin başvurusu veya yapı kullanma izin belgesinin
yetkili idarece tapu idaresine gönderilmesi üzerine zorunlu deprem sigortası
poliçesi dâhil başkaca hiçbir belge aranmaksızın kat mülkiyetine resen geçilir.
Geçici Madde 2 – (Ek: 23/6/2009-5912/5 md.)
Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce kurulan toplu yapılara ait yönetim
planlarının, bu Kanun hükümlerine uyarlanması amacıyla yapılacak ilk değişiklik
için mevcut kat malikleri kurulunun salt çoğunluğu yeterlidir. Mevcut toplu
yapı yönetimleri, değiştirilen yönetim planına göre yeni yöneticiler
seçilinceye kadar geçici yönetim olarak görevini sürdürür. Toplu yapı
yöneticisi seçimi, en geç yönetim planının değiştirilmesini takip eden üç ay
içinde yapılır.
F) Yürürlük tarihi:
Madde 75 – Bu kanun yayımı tarihinden altı ay
sonra yürürlüğe girer. (1)(2)
G) Yürütme makamı:
Madde 76 – Bu kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür. (1)(2)
23/6/1965 TARİHLİ VE 634 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN GEÇİCİ
MADDELER:
1) 13/4/1983 tarihli ve 2814 sayılı Kanunun geçici maddeleri:
Silinmemiş kat irtifakı hakları:
Geçici Madde 1 – Kat irtifakına konu olan arsa
üzerinde, bu Kanunun yürürlüğünden önce süresi içinde bitirilmemiş olan
yapılara ilişkin kat irtifakları tapu kütüğünden silinmemiş ise,
bunlar hakkında da 49 uncu maddenin bu Kanunla değişik hükmü uygulanır.
Önce açılmış davalar:
Geçici Madde 2 – 634 Sayılı Kat Mülkiyeti
Kanunundan doğan uyuşmazlıklar nedeniyle, bu Kanunun yürürlüğünden önce asliye
hukuk mahkemelerine açılmış davalar bu mahkemelerce sonuçlandırılır.
2) 5/2/1992 tarih ve 3770 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde – Doğal Gazın Kullanımı Hakkında Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu ile Bakanlar Kuruluna
verilen Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi 634 Sayılı Kat Mülkiyeti
Kanunu için adı geçen Yetki Kanunu ile verilen süre bitimine kadar geçerlidir.
3) 14/11/2007 tarihli ve 5711 sayılı Kanunun geçici maddeleri:
Geçici Madde 1 – Bu Kanun gereğince hazırlanması
gereken yönetmelik, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde
hazırlanır.
Geçici Madde 2 – 13/4/1983 tarihli ve 2814 sayılı
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kat irtifakı kurulmuş binalarda yönetim
plânı olmasa dahi 12 nci madde hükümlerine göre kat mülkiyeti kurulur.
Geçici Madde 3 – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden
önce kurulan toplu yapılara ait yönetim plânları, yürürlük tarihinden itibaren
en geç altı ay içinde bu Kanun hükümlerine uyarlanır. Yönetim plânında bu yönde
değişiklik yapılması için mevcut kat malikleri kurulunun salt çoğunluğu
yeterlidir. Mevcut toplu yapı yönetimleri, yönetim plânı değişip buna göre
yönetici seçilene kadar geçici yönetim olarak görevini sürdürür. Toplu yapı
yöneticisi seçimi, en geç yönetim plânının değişimini takip eden üç ay içinde
yapılır.
––––––––––––––––––––––
(1) 10/6/1985 tarihli ve 3227 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle
“Yürürlük tarihi” ile ilgili 57 nci madde 66, “Yürütme makamı” ile ilgili 58
inci madde de 67 nci madde olarak, numaralandırılmıştır.
(2) 14/11/2007 tarihli ve 5711 sayılı Kanunun 22 nci maddesiyle; 65 inci
maddeden sonra gelmek üzere "Toplu Yapılara İlişkin Özel Hükümler"
başlıklı "Dokuzuncu Bölüm" altında 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74
üncü maddeler eklenmiş, mevcut 66 ve 67 nci maddeler, 75 ve 76 ncı maddeler
olarak teselsül ettirilmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder
Ziyaretiniz için teşekkürler…Yorumlarınızı bekliyoruz…